طلاق از طرف مرد

در این مقاله قصد داریم مراحل درخواست طلاق از طرف مرد از ثبت دادخواست تا ثبت طلاق را به صورت جامع و کامل شرح دهیم، تا سوالات و ابهامات شما عزیزان در رابطه با موضوع طلاق از طرف مرد رفع شود. بر اساس ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی اختیار طلاق با مرد است و اوست که می تواند حتی بدون دلیل موجه، دادخواست طلاق به درخواست مرد به طرفیت همسر تقدیم دادگاه کند. در قانون جدید به دلیل این که یک جانبه و بدون محدودیت بودن طلاق از طرف مرد آشفتگی هایی در نظم اجتماعی ایجاد می کرد، شرایطی برای طلاق از طرف مرد پیش بینی شده که موجب شد مرد پیش از اینکه بتواند از همسرش جدا شود مراحلی را طی کند تا دادگاه به آن ها اجازه طلاق بدهد.

طلاق از طرف مرد

طبق مواد قانون مدنی سابق، زوج می توانست هر وقت که بخواهد زن خود را طلاق دهد. این قانون به عنوان یک عمل حقوقی کاملا یک طرفه و از طرف زوج پیش بینی نموده بود و مرد می توانست بدون ارائه هیچ گونه دلیل و مدرکی به دفاتر ثبت طلاق مراجعه نموده و با معرفی نمودن دو شاهد عادل و پرداخت کلیه حق و حقوق مالی همسرش، او را طلاق دهد و زنان نمی توانستند هیچ نقشی در جلوگیری از این طلاق نداشتند.

اما این قانون موجبات سوء استفاده بعضی از مردان از این حق را فراهم میکرد. علاوه بر اینکه در این شرایط بسیاری از طلاق ها از روی عصبانیت انجام می گرفت و پس از مدتی منجر به رجوع از طلاق می شد و این شرایط منجر به بی نظمی هایی در دفاتر ازدواج و طلاق و به طور کلی نظم حقوقی کشور می شد.

به این دلیل که ضابطه مندی این طلاق و فرایند طولانی آن سبب می گردید که تا حد زیادی جلوی تصمیمات عجولانه گرفته شود، ماده 1133 قانون مدنی به این شرح اصلاح شد:  مرد می تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون، با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید. و بدنبال آن، قانون حمایت از خانواده مراحل طلاق از طرف مردان را پیش بینی نمود که اکنون مردان برای طلاق دادن همسر خود ناگزیر از انجام آن ها هستند.

مراحل طلاق از طرف مرد

همانگونه که اشاره شد قبل از اصلاح قانون، زوج هر زمان که اراده می کرد می توانست همسرش را طلاق دهد. اما با تصویب قانون جدید، این امکان از زوج گرفته شده و برای این که طلاق بگیرد باید مراحلی را طی کند. مراحل طلاق از طرف مرد عبارت است از :

1. دادخواست صدور گواهی عدم امکان سازش: اولین قدم برای طلاق از طرف مرد، این است که مرد به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و دادخواست صدور گواهی عدم سازش را تنظیم، و به دادگاه خانواده ارسال کند.
2. ارجاع به داوری: دادگاه زن و شوهر را به داوری ارجاع می دهد و آن ها مکلفند یک شخص متاهل واجد شرایط از نزدیکانشان را به عنوان داور معرفی کنند.
3. پرداخت حق و حقوق مالی زن: در صورتی که طلاق از طرف زوج باشد، مکلف است حق و حقوق مالی زن شامل مهریه، نفقه، اجرت المثل، نحله و از این قبیل را به او پرداخت کند.
4. دریافت گواهی عدم امکان سازش از دادگاه: در صورتی که دادگاه تشخیص دهد، امکان ادامه زندگی مشترک برای زن و شوهر وجود ندارد، گواهی عدم امکان سازش برای آن ها صادر می کند.
5. مراجعه به دفاتر ازدواج و طلاق: در مرحله آخر زوجین باید با در دست داشتن گواهی عدم امکان سازش به یکی از دفاتر ازدواج و طلاق مراجعه کرده و از این طریق صیغه طلاق را جاری کنند.

طلاق از طرف مرد در دوران عقد

طلاق از طرف زوج در دوران عقد فرقی با طلاق از طرف مرد پس از شروع زندگی زناشویی ندارد. زوج هر زمان که بخواهد می تواند با در دست داشتن، عقد نامه، شناسنامه و کارت ملی خود به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه نموده و در آن جا دادخواست صدور گواهی عدم امکان سازش برای دادگاه خانواده بفرستد. پس از دریافت این گواهی، مرد باید حق و حقوق زن، شامل مهریه و نفقه را پرداخت کند تا بتوانند طلاق بگیرند.

تنها تفاوت طلاق از طرف مرد در دوران عقد با طلاق بعد از زندگی مشترک این است که در صورتی که زن و مرد باهم در این مدت رابطه جنسی برقرار نکرده باشند، مهریه ای که مرد باید به زن بپردازد، برابر نصف مهریه ای است که باهم در زمان عقد توافق کرده اند.

طلاق غیابی از طرف مرد چگونه است؟

غیبت و عدم حضور زوجه در زندگی مشترک و بی اطلاعی از وی مانع از صدور حکم طلاق غیابی نخواهد بود و دادگاه در این حالت نیز اقدام به صدور رای می نماید. بر خلاف تصور عمومی طلاق غیابی از طرف مرد هیچ فرقی با طلاق حضوری زن ندارد چرا که در هر صورت دادگاه مکلف است در حکم طلاق غیابی تمام امور مالی زوجین از قبیله نفقه و اجرت المثل و مهریه را به طور کامل و صریح تعیین تکلیف نماید.
پس اگر زن (زوجه) بعد از سپری شدن مدتی طولانی از طلاق خود باخبر شود می‌تواند به طلاق اعتراض کند که این امر در قالب واخواهی صورت می‌گیرد بنابراین هیچ حقی از زن در حکم طلاق غیابی از بین نخواهد رفت.

شرط تنصیف دارایی از معایب طلاق از جانب مرد

براساس بند الف از شرایط ضمن عقد درج شده در سند نکاح، زن شرط می نماید هرگاه طلاق بنا بر درخواست زن نباشد یعنی طلاق از طرف مرد باشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتاری نبوده زوج موظف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با او بدست آورده یا معادل آنرا طبق نظر دادگاه بلاعوض به زوجه منتقل نماید.

حضانت فرزند در طلاق از طرف مرد

در طلاق از طرف مرد، حضانت فرزند پسر تا سن 7 سالگی با مادر و سن 7 تا 15 سال قمری با پدر و سپس فرزند پسر اگر به 15 سال قمری رسید حق انتخاب را دارد. فرزند دختر تا 7 سالگی با مادر تا سن 9 سال قمری با پدر و بعد از 9 سال قمری حق انتخاب با دختر است. مگر توافق زوجین به نحوی دیگر باشد.

بیشتر بخوانید: طلاق از طرف زن

مدارک لازم برای طلاق از طرف مرد

1. اصل سند ازدواج (در صورت نبود اصل سند ازدواج باید رونوشت آن را از دفترخانه محل انعقاد عقد نکاح دریافت کنید.)
2. اصل شناسنامه مرد
3. کپی کارت ملی مرد

طبق ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده، دادگاه مکلف است که در پرونده طلاق، تعیین تکلیف امور مالی یا غیر مالی مرتبط با زوجیت را انجام دهد. اما در دوران عقد اجرت المثل، حضانت و نحله مصداق ندارد و فقط بحث مهریه و نفقه مطرح است. ممکن است که زوجه ازدواج قبلی داشته باشد و یا این که به هر دلیلی باکره نباشد و بین زوجین در خصوص وقوع نزدیکی اختلاف شود با این توضیح که زوج مدعی عدم نزدیکی باشد و زوجه بگوید که نزدیکی واقع شده است در این خصوص قانون ساکت است و اما به تأسی از فقه، قول زوجه با قسم مقدم است.

مزایای حضور وکیل در طلاق از طرف مرد

• در صورت داشتن وکیل دیگر نیاز به حضور مرد در جلسات داوری نمیباشدو
• اجرای طلاق بدون حضور مرد انجام می‌گیرد.
• نحوه پرداخت حقوق زن توسط وکیل با رعایت مصلحت مرد انجام می‌پذیرد.
• در هیچ صورت نیاز به حضور مرد در جلسات دادگاه نمیباشد.

نکات مراحل درخواست طلاق از طرف مرد

• در مراحل درخواست طلاق از طرف مرد، دادگاه مکلف است که به هر یک زوجین ابلاغیه فرستاده و با درج مهلت از آن ها بخواهد که داور معرفی کنند. امروزه داوری در پرونده های طلاق به امری تشریفاتی تبدیل شده است زیرا در اکثر و غالب موارد داوری در رفع اختلاف زوجین کارگشا نیست. مضافا بر این که نظریه داوران برای دادگاه اهمیت چندانی ندارد. مرد متقاضی طلاق بایستی در سامانه ثنا ابلاغ الکترونیک ثبت نام کند و اگر زوجه هم قبلا در سامانه ثنا عضو باشد ابلاغ ها الکترونیک است.
• نوع طلاقی که مرد درخواست کننده آن باشد رجعی است یعنی در مدت حدود ۳ ماه عده، زوج می تواند به زوجه رجوع کند و به این ترتیب طلاق از بین می رود مگر این که زن دوشیزه (باکره) یا یائسه باشد که در این موارد طلاق بائن است و امکان رجوع وجود ندارد. رویه دفاتر طلاق برای ثبت طلاق رجعی اینطور است که ابتدا صورتجلسه طلاق رجعی نوشته میشود و بعد گذشتن ۳ ماه عده طلاق نامه صادر و شناسنامه ها مهر میشود.
• اگر مرد مهریه را پرداخت نکرده باشد و قبلا توسط دادگاه در خصوص آن رای صادر نشده باشد، در حکم طلاق دادگاه پرداخت مهریه نیز ذکر می شود که ثبت طلاق موکل به پرداخت حقوق مالی زوجه از جمله مهریه است. حال اگر مهریه عند الاستطاعه باشد پرداخت آن منوط به اثبات استطاعت مالی زوج از سوی زوجه است.
• اگر مهریه عند المطالبه باشد و قبلا از سوی دادگاه تقسیط نشده باشد مرد می تواند پس از قطعیت حکم طلاق دادخواست اعسار از پرداخت دفعی مهریه مندرج در دادنامه طلاق (گواهی عدم امکان سازش) را تقدیم دادگاه صادر کننده رای کند. دادگاه بعد از تشکیل جلسه و دعوت از طرفین و استماع اظهارات زن و شوهر و شهادت شهود در خصوص اعسار مرد تصمیم گیری می کند.
• اثبات رابطه نامشروع زوجه یا سایر تخلفات وی از وظایف زناشویی ارتباطی به مهریه ندارد.
• اگر در اثنای رسیدگی به پرونده درخواست طلاق از طرف مرد، زوجین توافق بر سر جدایی و مسائل مرتبط به آن حاصل کنند می توان پرونده را با درخواست طرفین تبدیل به طلاق توافقی کرد.
• اگر قبلا رأی در خصوص اجرت المثل ایام زوجیت صادر نشده باشد، دادگاه رسیدگی کننده به درخواست طلاق از طرف مرد، با تعیین کارشناس، اجرت المثل ایام زوجیت زن را تعیین می کند و در ضمن حکم طلاق، مرد را موظف به پرداخت آن می کند.