انواع طلاق در روانشناسی
تعریف طلاق از دیدگاه های متفاوت مختلف است؛ یعنی تعریف طلاق و انواع طلاق در روانشناسی با تعریف انواع طلاق از دیدگاه حقوقی متفاوت است. از دید روانشناسی میتوان گفت که طلاق هم فرایندی قانونی است و هم روانشناختی. یعنی طلاق علاوه بر اینکه ابعاد قانونی دارد، مسائل روانشناسی نیز خواهد داشت. جدایی زن و شوهر را طلاق میگویند؛ جدایی که خاتمه ای به پیوند زناشویی آنها است و طور رسمی ثبت میشود، این در واقع تعریف طلاق از دیدگاه حقوقی است.
طلاق به دلایل مختلفی از جمله عدم توافق، خیانت، ناسازگاری زوجین، موضوعات مالی و… اتفاق می افتد طلاقی که با ناسازگاری و دعوا بین طرفین شروع شود میتواند مشکلات زیادی را ایجاد کند. اما اگر زوجین بدون دعوا و ناسازگاری طلاق بگیرند با نهایت آرامش میتوانند به صورت توافقی از هم جدا شوند. از دیدگاه روانشناسی طلاق عاطفی، اقتصادی، هم والدی، اجتماعی و روانی میتواند قبل از طلاق قانونی اتفاق بیافتد.
دسته بندی انواع طلاق از منظر روانشناسی
اطلاع داشتن از انواع طلاق به زوجین کمک میکند تا هنگام طلاق بهترین تصمیم را بگیرند و کمترین آسیب را ببینند. مشاوره حقوقی یا وکیل در زمینه ی قانون و مقررات زوجین را راهنمایی میکند. اما مشاور روانشناسی به زوجین کمک میکند تا از لحاظ روحی آمادگی پذیرش شرایط جدید را داشته باشند. در ادامه مطلب به انواع طلاق در روانشناسی خواهیم پرداخت
- طلاق روانی: در این نوع جدایی، زن و شوهر به نیازها و خواسته های یکدیگر توجه نمیکنند و آنها را برآورده نمی کنند. زمانی که زوجین به وظایف خود عمل نکنند و از مسئولیت خود شانه خالی کنند، آسیب های جبران ناپذیری برای آن ها رقم می‌خورد. خیانت، افسردگی، استرس و .. تنها بخشی از این آسیب ها است. درخواست مشاوره از مشاور زناشویی نقش بسزایی در بهبود کیفیت روابط زوجین دارد.
- طلاق اقتصادی: در این طلاق از زن حمایت مالی میشود و اموال و دارایی ها بین زوجین تقسیم خواهد شد. بسیاری از مردان به دستور دادگاه محکوم به پرداخت نفقه و تامین مالی فرزندان میشوند اما این حکم را اجرا نمیکنند که طلاق اقتصادی را به دنبال خودش دارد. همچنین برخی از زوجین تصمیم میگیرند به طور کامل خرجشان را از هم جدا کنند. برای مثال روی همه ی اموالی که خریده‌اند مالکیت میگذارند و هر کدام در یک داد و ستد با یکدیگر قرار میگیرند. این موضوع آسیب بزرگی به زندگی مشترک میزند.
- طلاق عاطفی: در طلاق عاطفی که یکی از انواع طلاق در روانشناسی است و از آن با نام طلاق جنسی هم یاد میشود زوجین عواطف خود را از هم دریغ میکنند و فقط در زیر یک سقف و یک خانه زندگی میکنند و هیچ گونه مهر محبت و رابطه زناشویی بین آن ها وجود ندارد. در این نوع زندگی، ساختار خانواده ظاهرا بدون مشکل است و جدایی رسمی صورت نگرفته است. اما زوجین هیچ گونه رابطه عاطفی و جنسی با یکدیگر ندارند. طلاق عاطفی مقدمه طلاق قانونی است و مهم ترین تهدید نابودی بنیان خانواده ها است. در این مواقع تحقیر، توهین، سرزنش، اذیت و آزار جای خودش را به حمایت، اعتماد، محبت و دلگرمی میدهد.
- طلاق اجتماعی: در طلاق اجتماعی زن و شوهر نسبت به ارتباط اجتماعی با دوستان و اقوام با هم به مشکل میخورند. در این شرایط هر کدام از زوجین که تمایل به رفت و آمد دارد باعث عدم سازگاری و ایجاد مشکل میشود.
- طلاق هم والدی: در جدایی هم والدی، پدر و مادر سعی دارند فرزندان خود را تقسیم کنند. آنها تلاش میکنند رابطه خودشان با کودکشان را خوب کنند و علیه والد دیگر مقابله کنند؛ در بعضی موارد این کار ناآگاهانه انجام میشود.
راه های جلوگیری از وقوع طلاق عاطفی قبل از ازدواج
جوانان تعریف و هدف صحیح و مناسبی از ازدواج ندارند. آنها نمیدانند برای چه می خواهند ازدواج کنند. معیار درستی برای انتخاب همسر ندارند و از روی احساس یا نیاز و… ازدواج می کنند. بسیاری آمادگی پذیرش مسئولیت و رو به رویی با مشکلات زندگی مشترک را ندارند. عدم شناخت دقیق خود، عدم شناخت درست همسر آینده شان و عدم مسئولیت پذیری زندگی این افراد را در آینده با پدیده طلاق (چه قانونی و چه عاطفی) مواجه میسازد.
قبل از ازدواج به پیش پا افتاده ترین تفاوت ها و ویژگی های که موجب آزار شماست نیز توجه کنید حتی به روانشناس و مشاور هم مراجعه کنید و با انواع طلاق در روانشناسی هم آشنا شوید زیرا در آینده همین مشکلات کوچک شکاف بزرگی در زندگی تان به وجود می آورد. هنگامی که دو نفر بدون در نظر داشتن معیارهای مناسب با هم ازدواج می کنند در آینده از درک یکدیگر عاجز شده و از هم فاصله می گیرند و دچار طلاق عاطفی می شوند.
راه های جلوگیری از وقوع طلاق عاطفی بعد از ازدواج
برای اینکه از طلاق عاطفی جلوگیری کنیم باید دلایل وقوع جدایی عاطفی را بشناسیم و از آنها پیشگیری کنیم. در ادامه نیز راه هایی ارائه می دهیم که می توانند کمک کننده باشند:
- آموزش مهارت های زندگی زوجین: از مهم ترین آموزش هایی که برای پیشگیری از وقوع جدایی عاطفی لازم است آموزش مهارت های زندگی مشترک به زوج هاست. همه به این آموزش ها نیاز دارند زیرا بدون آموزش و با پیش فرض نمی توان مشکلات زندگی را حل کرد. زوجین باید بدانند مشکلات و اختلاف نظرهایشان را چگونه بیان و برطرف کنند، روش های حل مشکلات را بیاموزند. آنها باید نحوه رفتار با همسرشان را یاد بگیرند و… رفتار صحیح در سایه ی آموزش حاصل می شود و همه باید به این آموزش ها دسترسی داشته و به دنبال آموزش باشند. متاسفانه در جامعه ما این آموزش ها بسیار کم است. زیرا افراد هنوز منابع درست و قابل اطمینانی برای یادگرفتن علمی و اصولی این مسائل ندارند.
- حرف زدن درباره مشکل و تلاش برای حل آن: متاسفانه بسیاری از زوجین با وجود اینکه متوجه مشکل هستند؛ تلاشی برای حل آن نمی کنند و یا حتی آن مشکل را انکار می کنند. این بی توجهی باعث حادتر و پیشرفته تر شدن مشکل می شود. این ها باید خودشان برای اصلاح مشکلاتشان پیش قدم شوند تا بزرگ تر نشود. و بنابراین اگر مشکلی را در زندگی مشترکتان احساس می کنید به جای نادیده گرفتن با همسرتان در مورد آن حرف بزنید و سعی کنید برطرفش کنید.
- مراجعه به مشاور: زن و شوهر اگر مشکلی در زندگی شان مشاهده کردن که به تنهایی قادر به رفع آن نبودند بهتر است از یک روانشناس و یا مشاور راهنمایی بگیرند. مشاور با ریشه یابی مشکل زوجین به آنها کمک میکند تا جلوی از هم پاشیدن زندگی شان را بگیرند.
- برقراری تعادل بین تربیت سنتی و سبک زندگی مدرن: بسیاری از زوج ها در یک زندگی سنتی و با سبک تربیتی سنتی برگ شده اند ولی ارتباطات، اینترنت و ارتباطات گسترده نیازهای جدیدی را وارد زندگی افراد کرده است. در صورت وجود اختلاف از نظر سبک سنتی و مدرن بین یک زوج جدایی عاطفی به احتمال زیادی رخ می دهد بنابراین بهتر است گزیده ای از سبک زندگی مدرن را نیز در زندگی تان وارد کنید.
- استفاده درست از شبکه های اجتماعی: شبکه های اجتماعی سبک زندگی خاصی همراه با تجمل گرایی را تبلیغ می کنند که توقعات زیادی را در فرد به وجود می آورد. بنابراین برای پیشگیری از سردی و جدایی عاطفی زوجین بهتر است؛ آموزش هایی در این زمینه نیز داشته باشیم و افراد با آگاهی از این شبکه ها استفاده کنند. مساله دیگر در استفاده از فضای مجازی مساله زمان است، زمانی که زوجین در کنار هم و در خانه هستند باید مدت زمان مشخصی را برای استفاده از شبکه های اجتماعی برای خودشان تعیین کنند تا در کنار استفاده از این تکنولوژی ها زمان کافی برای همسر و خانواده خود نیز داشته باشند.
انواع پیامدهای طلاق چیست؟
افرادی که تعریف طلاق در روانشناسی را میدانند پاسخ به این سوال برایشان دشوار نیست. روانشناسی طلاق به ابعاد روحی روانی طلاق و جدایی اشاره می کند اما راهی برای شناخت انواع پیامدهای طلاق هم وجود دارد؟
- آسیب های فردی: بعد از طلاق زندگی طرفین با تغییرات چشمگیری روبرو می شود. گاها این تغییرات باعث آسیب های جدی به روح و روان فرد میشود. در این هنگام روانشناس میتواند کمک شایانی به فرد بکند تا عبور از این مرحله راحت تر شود.
- آسیب به فرزندان: فرزندان از مهترین کسانی هستند که در پروسه طلاق والدین با آسیب های روانی و حتی گاهی با آسیب های جسمی هم رو به رو میشوند. هر چقدر هم که طلاق خوب انجام شود، باز آنها آسیب می بینند. خدماتی مانند مشاوره طلاق به والدین کمک می کند تا این روند را به آرامی انجام دهند تا آسیب کمتری به بچه ها وارد شود.
کلام آخر
گاهی زن و شوهر به خاطر هر مسئله کوچکی با هم جر و بحث میکنند. گاهی هم روزها و حتی ماه ها با یکدیگر حرف نمیزنند. این زن و شوهر اختلافاتشان به جایی میرسد که دیگر هیچ توجهی به هم ندارند و اصلاً بود و نبود همسرشان برای آنها فرقی ندارد. طلاق عاطفی یا همان طلاق خاموش نوعی از جدایی است که در آن زن و شوهر اگر چه با هم در زیر یک سقف زندگی میکنند، اما هیچ مهر و محبت و عاطفه‌ای بین آن ها حاکم نیست. در این نوع زندگی تنها چیزی که زوجین را به هم متصل میکند، عمدتاً همان قراردادی است که در ابتدای زندگی آن را پذیرفته‌اند.
قراردادی که معمولاً هر دو طرف در زمان امضای بند بند موارد آن، مهر و محبتی را در دل احساس کرده‌اند، اما پس از گذشت سال ها، اکنون این رابطه شیرین و گرم به سردی و خاموشی گراییده است. مانند رابطه روحی، جسمی، عاطفی و حتی گفتاری با توجه به مطالب فوق اگر مشکلی در زندگی تان دارید سعی کنید با کمک همدیگر آن را برطرف کنید و بدون تلاش زندگی تان را به حال خود رها نکنید. به این نکته توجه داشته باشید که بسیاری از مشکلات و تعارضات قابل حل و فصل هستند و طلاق همیشه بهترین راه نیست.
