طلاق به دلیل عسر و حرج چگونه است؟ ⚖️【آپدیت 1403】
طلاق به دلیل عسر و حرج یکی دیگر از انواع طلاق می باشد که در این مقاله درباره آن صحبت خواهیم کرد. در این رابطه مواردی مانند راههای اثبات عسر و حرج، بذل مهریه در طلاق عسر و حرج، قانون جدید عسر و حرج و رای وحدت رویه در خصوص عسر و حرج زوجه مطرح می شوند. با توجه به اینکه بر اساس قانون حق طلاق با مرد است، باید گفت که زن نیز در صورت عسر و حرج می تواند درخواست طلاق دهد.
دلایلی که برای عسر و حرج آورده می شوند باید منطقی و موجه باشند تا به استناد آنها قاضی بتواند رای طلاق را صادر کند. منظور از عسر و حرج مشقت ها و ناگواری هایی است که می توانند موجب شوند که زندگی زناشویی برای زن تلخ و دشوار شود. در صورتی که زن بخواهد از این طریق برای طلاق اقدام کند در درجه اول باید آن را ثابت کند.
اگر شما نیز با چنین مشکلی روبرو هستید و قصد دارید در این مورد بیشتر بدانید، می توانید با بهترین وکیل طلاق در شیراز مشورت کنید. در سایت وکیل از ما لیستی از وکلا در حوزه های مختلف مانند طلاق ارائه شده است. از میان وکلا می توانید فرد مورد نظر را با توجه به سابقه و تجربیات انتخاب کنید. به دلیل آشنایی وکلا با مراحل حقوقی، طی کردن این مسیر برای شما آسان تر خواهد شد.
موارد عسر و حرج برای طلاق
عسر و حرج یکی از روش هایی است که زن با استفاده از آن می تواند از مرد طلاق بگیرد. در این بخش می خواهیم به این اشاره کنیم که موارد عسر و حرج برای طلاق چه هستند.
- اعتیاد زوج به مواد مخدر و مشروبات الکی
- محکوم شدن مرد به بیشتر از 5 سال حبس
- آزار و اذیت زوجه از طریق ضرب و شتم و یا آسیب های روانی غیر قابل تحمل
- ترک کردن زندگی توسط مرد در حدود 6 ماه متوالی یا 8 ماه متناوب در عرض 1 سال یا غیبت 5 سال
- بیمار شدن زوج (بیماری صعب العلاج) و غیر ممکن بودن زندگی مشترک
- پرداخت نکردن نفقه
- مرد شغلی بر خلاف شان و منزلت خانوادگی زن داشته باشد.
- عدم باروری مرد یا همان عقیم بودن
- ازدواج موقت یا دائم مرد بدون رضایت زن
- تنفر، سوء معاشرت و اکراه شدید زن از مرد
این موارد می توانند به عنوان دلایل محکمه پسند در دادگاه به عنوان عسر و حرج اعلام شوند. در این صورت دادگاه باید علت را بررسی کند و در صورتی که با آن موافق باشد امکان طلاق به دلیل عسر و حرج وجود دارد.
راه های اثبات عسر و حرج
برای طلاق به دلیل عسر و حرج ابتدا باید دلایل ارائه شده توسط زن، توسط دادگاه مورد بررسی قرار بگیرند. زن باید اثبات کند که عسر و حرج اتفاق افتاده است و به همین دلیل در این بخش می خواهیم به راه های اثبات عسر و حرج بپردازیم. باید گفت که نوع و مورد عسر و حرج در اثبات آن موثر است. مثلا ممکن است دلیل زن برای طلاق، بیماری صعب العلاج یا اعتیاد همسرش باشد. در این صورت باید پزشکی قانونی این مورد را با انجام آزمایش تایید کند.
گاهی نیز درخواست طلاق به دلیل رفتارهای نامناسب، ضرب و جرح و یا ترک محل سکونت از طرف مرد است. دادگاه با توجه به این موارد حکم قطعی را صادر می کند. در این حالت ممکن است نیاز به شهادت شهود وجود داشته باشد و از این طریق بتوان این موارد را ثابت کرد. ما در این بخش به دو روش اثبات عسر و حرج خواهیم پرداخت.
- اثبات عسر و حرج با شهادت شهود: برای اثبات عسر و حرج از این طریق نیاز به شهادت شهود دارد. دلیل مورد نظر باید عقلانی باشد و توسط دادگاه نیز تایید شود. با این روش روند اثبات عسر و حرج نیز کوتاه تر خواهد شد.
- اثبات عسر و حرج بر اساس عرف: اگر مدرکی برای اثبات اذیت و آزار از طرف زوج وجود نداشته باشد، اثبات از طریق استناد به عرف صورت می گیرد. اختلاف سنی، سوء معاشرت، بی علاقگی، کراهت زن به شوهر و … در این دسته تقسیم بندی می شوند.
بذل مهریه در طلاق عسر و حرج
هنگامی که طلاق به دلیل عسر و حرج از طرف زوجه مطرح می شود، وی ممکن است به بذل مهریه اقدام کند. به این معنی که زوجه مهریه خود را به زوج می بخشد و از وی طلب نمی کند. در این صورت زوج نیز با درخواست وی مبنی بر طلاق موافقت خواهد کرد. باید به این نکته اشاره شود که در طلاق عسر و حرج اجباری در بذل مهریه وجود ندارد و زوجه می تواند بر طبق نظر خود برای سریع تر شدن روند پرونده از این روش استفاده کند.
مصادیق عسر و حرج ناشی از چه عواملی هستند؟
بر اساس قانون عسر و حرج یا به سختی و مشقت افتادن زوجه می تواند دلیلی برای درخواست طلاق باشد. قبل از هر چیز باید بدانیم که عصر و حرج دارای مصادیق بسیار زیادی است که نمی توان در این مطلب به همه آنها اشاره کرد. هر امری که موجب شود که زن در شرایط سختی قرار بگیرد و زندگی برای وی قابل تحمل نباشد، مصداق عسر و حرج است؛ اما به دلیل ذکر موارد و مصادیق در دادگاه می توان برای آن مثال های فراوانی زد. به طور کلی مصادیق عسر و حرج ناشی از عوامل زیر می باشند:
عوامل طبیعی عسر و حرج
- اعتیاد مرد: عوامل طبیعی یا حقیقی می توانند از مصادیق عسر و حرج به شمار آیند. اعتیاد که موجب تغییر در وضعیت طبیعی شخص می شود، تغییر در جسم و روح را به دنبال دارد. در نتیجه شروط ضمن عقد را از بین می برد. با وجود این مشکل مرد نمی تواند نفقه پرداخت کند و زن به استناد ماده 1129 قانون مدنی می تواند درخواست طلاق خود را به دادگاه ارائه دهد. اگر مرد از پرداخت نفقه به هر دلیلی خودداری کند، مصداق عسر و حرج است و درخواست زوجه مبنی بر طلاق اجرا می شود.
- عقیم بودن زوجه: بسیاری از زنان به امید اینکه مادر شوند، به خانه شوهر می روند. در نتیجه در صورت عقیم بودن مرد این امکان به زن داده شده است که درخواست طلاق خود را ارائه دهد. این موضوع نیز مصداق عسر و حرج زن است.
- عدم رضایت به بچه دار شدن: اگر مرد بدون دلایل منطقی از بچه دار شدن زن جلوگیری کند بازهم مصداق عسر و حرج می باشد.
عوامل خارجی عسر و حرج
- مجازات حبس طولانی برای مرد: دوری طولانی مدت زوجه به دلیل حبس با فلسفه زندگی مشترک در تناقض است و می تواند موجبات سختی و مشقت را برای زن ایجاد کند.
- غیبت طولانی مدت مرد: گاهی مرد برای مدت طولانی خانواده را ترک می کند. در نتیجه وی تعهدات خود را انجام نمی دهد. مرد باید به تعهدات ازدواج پایبند باشد و اگر به صورت عمدی این کار را بکند، مصداق عسر و حرج است و زن می تواند علیه آن درخواست طلاق بدهد.
عوامل شخصی عسر و حرج
- عدم پرداخت نفقه: گاهی مرد با داشتن توانایی مالی نیز از پرداخت نفقه خودداری می کند. حتی اگر شرایط مالی وی نیز مساعد نباشد، نفقه حق زن است و در صورت عدم پرداخت زن می تواند طلاق بگیرد.
در این خصوص موارد دیگری نیز وجود دارند که از مصداق های شرایط شخصی عسر و حرج هستند. سوء معاشرت، انجام زناشویی غیر عرف، اکراه شدید از همسر، وجود اختلاف سنی بالا، ازدواج بدون اجازه همسر و جنون از این دست مسائل هستند. به همین دلیل در صورت وجود هر کدام عسر و حرج برای زن ایجاد می شود و وی می تواند با ارائه مدارک خود، نسبت به درخواست طلاق اقدام کند. در این حالت قانون حق را به زن می دهد و وی حق طلاق دارد.
وکیل طلاق به دلیل عسر و حرج
مشورت با یک وکیل با تجربه و کاردان می تواند روند هر پرونده ای را سریع تر کند. در خصوص طلاق به دلیل عسر و حرج نیز می توان با یک وکیل کاربلد مشورت کرد. وکلا به دلیل آشنایی با مسائل حقوقی می توانند در این راه به موکل خود بسیار کمک کنند. شرکت در جلسات دادگاه می تواند برای زوجه دشوار باشد که وکیل با داشتن وکالت از طرف وی می تواند در جلسات حاضر شود.
وکیل طلاق در این راستا تجربیات بسیار زیادی دارد و بهترین راه را به موکل خود پیشنهاد می دهد. در این زمینه وی می تواند با بررسی مدارک و راهنمایی در این خصوص، روند رسیدگی به پرونده را کوتاه تر کند. به همین دلیل بهتر است در این راه از تجربیات وکلا استفاده شود.
کلام آخر
حکم طلاق به دلیل عسر و حرج به عنوان یکی از انواع طلاق از طریق مدارک و اثبات دلایل اجرا می شود. به همین دلیل زن باید در این راستا مدارک و مستندات خود را ارائه دهد. همچنین باید عسر و حرج را اثبات کند تا قاضی رای به صدور حکم طلاق بدهد. همانطور که ذکر شد دلایل مختلفی وجود دارند که مصداق عسر و حرج زن هستند و می توان از این موارد برای درخواست طلاق از طرف زوجه اقدام کرد.
