طلاق غیابی چگونه است؟

یکی از انواع طلاقی که باید بشناسید، طلاق غیابی نام دارد. همانطور از نامش پیداست، این طلاق در صورت عدم حضور یکی از طرفین زوج یا زوجه صورت می‌ گیرد. طلاق غیابی، یکی از موضوعات بسیار مهم در امور مربوط به طلاق و خانواده است که کاربران سوالات بسیاری را در این حوزه مطرح می کنند.

انواع طلاق غیابی

طلاق غیابی چیست؟ از طرف مرد صورت می پذیرد یا از طرف زن؟ در پاسخ باید بگوییم که بر اساس قانون مدنی، مرد می تواند هر زمان بخواهد زن خود را با رعایت شرایط مقرر در قانون مدنی طلاق بدهد. در مقابل، این شرایط برای زن متفاوت است. زن صرفا در شرایطی قادر است تقاضای طلاق کند که دلایل موجهی برای این امر داشته باشد. اگر دلایل وی از طرف دادگاه موجه باشد، در چنین شرایطی دیگر به موافقت مرد برای طلاق نیازی ندارد. جالب است بدانید در چنین شرایطی، اگر هم مرد در دادگاه حضور نداشته باشد نیز دادگاه می تواند حکم طلاق غیابی زن را صادر کند.

در قانون مدنی، دلایل موجهی که زن می تواند با استناد به آنها تقاضای طلاق کند مشخص است. یکی از این دلایل عسر و حرج است. طلاق غیابی در قانون مدنی به دو صورت زیر تقسیم بندی می شود:

طلاق غیابی از طرف زن

اگر زنی به طرفیت شوهر، دادخواست طلاق غیابی بدهد، دلیلی محکمه پسند برای طلاق ارائه کند و شوهر علی رغم ابلاغ در دادگاه حاضر نشود، لایحه ندهد و اخطاریه دادگاه هم به او ابلاغ واقعی نشده باشد، رای طلاقی که از سوی دادگاه صادر می شود غیابی است. در صورتی که احضاریه دادگاه به شخص مورد نظر مثلا شوهر در این جا ابلاغ شده باشد، بر طبق ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی مدنی ابلاغ واقعی است و اگر به بستگان و یا خادم و کارمندان او ابلاغ شود، بر طبق ماده ۶۹ قانون مذکور ابلاغ قانونی است. اگر نشانی داده شده درست باشد ولی کسی حضور نداشته باشد، اخطاریه الصاق می شود که بر طبق ماده ۷۰ ابلاغ قانونی است.

طلاق غیابی از طرف مرد

بر طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، حق طلاق در اختیار مرد است. لذا اگر مردی دادخواست طلاق به طرفیت همسرش بدهد چه زن در دادگاه حاضر شود و یا حضور پیدا نکند و لایحه نیز ندهد، قطعا رای طلاق صادر خواهد شد؛ ولی در حالت دوم رای صادره طلاق غیابی است و زن می تواند در مهلت قانونی واخواهی کند. آنچه اهمیت دارد این است که رای طلاق از طرف مرد، از سوی دادگاه صادر می شود.

مراحل طلاق غیابی

طلاق غیابی از طرف مرد مراحل خاصی ندارد و این موضوع برای زن به شرح زیر است:

• براساس گفته کارشناسان دادگستری، هر گاه مرد مجهول المکان باشد، زن می‌ تواند طلاق بگیرد و از مرد جدا شود. البته برای تایید مجهول المکان بودن شوهر، زن باید در دادخواست دادگاه نشانی حضور شوهر را مشخص کند.
• در صورتی که مرد شناسایی نشود، از طریق روزنامه کثیرالانتشار آگهی به چاپ خواهد رسید تا افرادی که اطلاعاتی از فرد دارند، به دادگاه آمده و اطلاعاتی ارائه دهند.
• اگر خواهان موفق به یافتن نشانی خوانده نشود، دادگاه دستور خواهد داد تا در روزنامه کثیرالانتشار با هزینه خواهان آگهی منتشر شود. تاریخ انتشار آن نباید کمتر از یک ماه باشد.
• پس از مراحل فوق به خوانده ابلاغ قانونی ارائه می‌شود تا در دادگاه طلاق حضور بیابد. اگر پس از این مرحله، دو بار اخطاری صورت گیرد و اتفاقی رخ ندهد، قاضی می‌تواند رای طلاق را صادر کرده و در سوی دیگر یکی از طرفین همچنان در دادگاه حضور نیابند، قاضی نماینده‌ای را معرفی کرده تا صیغه طلاق جاری شود.
• همچنین در صورت اتفاق این ماجرا برای زن، یعنی اینکه زن مجهول المکان باشد، مرد قادر است تا زن را غیابی طلاق دهد. به نوعی در طلاق غیابی هر دو طرفین در صورت اثبات، طلاق را می‌توانند اجرا کنند. در شرایط معمولی، مرد به راحتی می‌تواند زن را طلاق دهد اما زن باید دلایلی داشته باشد.

گذشته از آن اگر زن نشانی واهی برای مرد دهد، مرد می‌تواند در زمینه طلاق صورت گرفته واخواهی کند. شایان ذکر است این مسائل برای زوجین ساکن خارج از کشور به صورتی است که اگر زن در خارج کشور باشد و مرد هم مجهول المکان محسوب شود، زن با به کارگیری وکیل ایرانی، طلاق غیابی را در ایران انجام خواهد داد.

شرایط طلاق غیابی

گفتیم طلاق غیابی از طرف مرد شرایط خاصی ندارد. به همین منظور، این شرایط را برای طلاق از طرف زن بررسی می کنیم. از جمله شرایط طلاق غیابی از سوی زن بر اساس قانون مدنی، می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• در صورتی که زن در زندگی مشترک با عسر و حرج یا سختی غیر متعارف مواجه شود ، می تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند . مصادیق عسر و حرج زن متنوع و مختلف هستند؛ از جمله اعتیاد مرد، ترک زندگی خانوادگی، ضرب و شتم زن یا هر نوع سوء رفتار با زن و ابتلای به بیماری های صعب العلاج. در چنین شرایطی، اگر مرد در دادگاه حاضر نشود ، دادگاه می تواند حکم طلاق غیابی زن را صادر نماید.
• اگر مرد در طول مدت چهار سال تمام غایب مفقودالاثر باشد، زن می تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند و در این صورت، دادگاه پس از طی مراحل قانونی( نشر آگهی )، حکم طلاق غیابی زن را صادر می کند.
• در صورتی که مرد در طول مدت شش ماه به همسر خود نفقه ای نپرداخته باشد، زن می تواند به دادگاه رجوع کرده و نفقه اش را مطالبه نماید. اگر با وجود صدور حکم پرداخت نفقه، باز هم مرد به همسر خود نفقه ای ندهد و یا از پرداخت نفقه ناتوان باشد، دادگاه می تواند به تقاضای زن حکم طلاق را صادر کند.

کلام آخر

در این نوع طلاق، مدت عده همچون دیگر انواع آن سه طهر (پاکی) می‌باشد. در حقوق بعد از جاری شدن طلاق تا بعد از اینکه زن سه مرتبه عادت ماهیانه را تجربه کند و پاک گردد حق ندارد ازدواج کند. معمولا در حکم طلاق نیز عده شرط می‌گردد. چنانچه زن باردار باشد تا موقع زایمان می‌بایست عده نگه دارد. چنانچه زن یائسه باشد و یا باکره باشد عده نخواهد داشت.