موانع نکاح چیست؟
همه می دانیم که ازدواج نقش مهمی در فرهنگ و ارزش های حاکم بر جامعه ما دارد. به عبارت یجامعه از این پیوند، تاثیر می پذیرد. اما باید این موضوع را نیز در نظر داشته باشید که، در قانون مدنی مقررات ویژه ای به این امر اختصاص دارد. یکی از این مقررات، مواردی است که در صورت وجود، انعقاد عقد نکاح را غیر ممکن می سازد. این مقررات که در واقع با فقه اسلامی مطابقت دارند، موانع نکاح نامیده می شوند. در این مقتله به بررسی این موانع می پردازیم و مهمترین آنها را به صورت مجزا بررسی می کنیم. با مت همراه باشید.
توضیح و ایجاد آگاهی در موکلین از قوانین مربوط به عقد نکاح در وظایف وکیل خانواده تعریف می شود. وی موظف است تا قبل از ایجاد هرگونه مشکلی موکلین خود را از قوانینی که در موضوع ازدواج و یا طلاق احتمال دارد با آن مواجه شوند، آگاه سازد. به منظور مطالعه بیشتر کلیک کنید: عمده وظایف وکیل خانواده
موانع نکاح
همانطور که در ابتدا گفتیم، ازدواج یکی از عقود مهمی است که بنای خانواده تشکیل می دهد. همچنین تاثیر مهمی در اجتماع دارد . به دلیل اهمیت این موضوع قانونگذار قوانین مهمی را در مورد آن وضع کرده است. اگر به کتب قانون حاک بر کشورمان ایران مراجعه کنید، میخوانید که در این کتب قوانینی در باب شرایط صحت عقد نکاح موجود می باشد. علاوه بر این موارد، مواردی نیز تحت عنوان موانع نکاح وجود دارد که طبق آنها نمی توان عقد ازدواجی را منعقد کرد .
به عبارت دیگر طبق این موارد می توان گفت: با وجود موارد موجود در قانون، نکاح و ازدواج میان زن و مرد امکان پذیر نیست. حتی اگر شرایط صحت عقد نکاح مانند قصد طرفین و بلوغ موجود باشند.
پیشنهاد وکیل از ما به منظور مطالعه بیشتر: ازدواج با زن بیوه
موارد موانع نکاح
قانون مدنی در موارد 1045 الی 1061 به صورت مفصل به بررسی موانع نکاح می پردازد. بر اساس این موارد، مواردی که مانع نکاح هستند، از قرار زیر می باشد:
- قرابت: قرابت نزدیک زن و مرد یکی از موانع ازدواج آنها می باشد. قرابت را به سه نوع قرابت سَببی، قرابت نَسَبی و قرابت رضاعی تقسیم بندی می کنیم. خویشاوندی نسبی از طریق خون حاصل می شود. خویشاوندی سَببی، به موجب ازدواج پدید می آید. در این بین قرابت رضاعی نیز به موجب تغذیه از شیر زنی غیر از مادر بوجود می آیددر ادامه به بررسی این مورد مفصلا می پردازیم.
- وجود همسر و استیفای عدد: وجود چند زوجه به عنوان همسر، مانعی برای ازدواج مجدد است. به عبارتی مردی که چهار همسر دائم دارد، نمی تواند برای بار پنجم ازدواج دائم کند.
- عدّه زن: زنی که در ایام عده می باشد، نمی تواند با مرد دیگری ازدواج کند. این موضوع تا زمانی صادق است که این عده به پایان برسد.
- طلاق بار سوم : در صورتی که زن پس از ازدواج از همسر خود طلاق بگیرد. این اتفاق سه مرتبه تکرار شود. برای بار چهارم دیگر نمی تواند با همان مرد ازدواج کند.
- کُفر: بر اساس قانون و فقه، نکاح به دلیل کفر یکی از زوجین باطل است.
- اِحرام: عقد در حال احرام باطل است.
انواع قرابت در موانع نکاح
یکی از مواردی که از آن با عنوان موانع نکاح یاد شد، وجود قرابت بین زن و مرد است. به دلیل اهمیت این مورد، به عنوان سخن پایانی بر آنیم تا اختصاصا این موضوع را بررسی کنیم. انواع قرابت ها در قانون مدنی ایران عبارت اند از:
- نسبی
- سببی
- رضایی
قرابت نسبی
وجود قرابت های زیر از دسته قرابت نسبی است. به عبارتی در لیست موارد موانع نکاح قرار دارد.
- نکاح با پدر و اجداد و مادر و جدات هر قدر که بالا برود.
- نکاح با اولاد هر قدر که پایین بیاید.
- نکاح با بردار و خواهر و اولاد آنها تا هر قدر که پایین برود.
- نکاح با عمات (عمو و عمه ) و خالات (خاله و دایی) خد و عمات و خالات پدر و مادر و اجداد و جدات
قرابت سببی
بر اساس مواد 1047 تا 1049 قانون مدنی، نکاح بین خویشان سببی از موانع نکاح است. این قرابت به شرح زیر است:
- بین مرد و مادر و جدات زن حتی بعد از انحلال ازدواج (بند ا ماده 1047 )
- بین مرد و زنی که سابقاً زن پدر و یا زن یکی از اجداد یا زن پسر یا زن یکی از احفاء (فرزندزادگان ) او بوده است.(بند 2 ماده مذکور)
- بین مرد و اناث از اولاد زن ، از هر درجه که باشند مشروط بر اینکه بین زن و شوهر نزدیکی واقع شده باشد.(بند 3 ماده 1047)
- بین مرد و خواهر زن، مگر بعد از انحلال ازدواج با آن زن . ماده 1048 قانون مدنی در این باره می گوید: «جمع بین دو خواهر ممنوع است، اگر چه به عقد منقطع باشد»
- بین مرد و دختر برادر زن یا دختر خواهر زن، مگر با اجازه زن. (ماده 1049 قانون مدنی)
قرابت رضاعی
اگر کودکی، شیر غیر مادر خود را بنوشد، به آن زن و بستگان او محرم می شود. این نوع از قرابت، قرابت رضایی نام دارد که در زمره موانع نکاح قرار می گیرد.
