تقسیم ارث دختر چگونه انجام می شود؟

مرگ برای انسان، یک حادثه اجتناب ناپذیر است. این رویداد، آثار حقوقی خاصی را با به همراه دارد که مهم ترین این آثار، بحث تقسیم اموال است . تقسیم اموال در نظام حقوقی ایران قوانین و احکام بخصوصی دارد . این قوانین، آمره است. یعنی افراد نمی توانند بر خلاف آن توافق و عمل کنند . ریشه این قواعد که در قانون مدنی بیان شده ، از شرع اسلامی گرفته شده است که منحصر به فرد بوده و اصول و استثنائات فراوانی دارد. در بین این قوانین در این مقاله به بررسی بحث تقسیم ارث دختر خواهیم پرداخت.

تقسیم ارث

بعد از فوت فرد، اموال وی به نسبت مشخصی بین وراث تقسیم می شود. بدیهیست هر چه این قرابت نزدیکتر باشد میزان ارث بیشتر خواهد بود. همچنین وجود خویشاوندان نزدیکتر، خویشان دورتر را از ارث محروم می نماید. بر طبق ماده 861 قانون مدنی : ” موجب ارثدو امر است. نسب و سبب .”

برای درک بهتر از تقسیم ارث دختر لازم است بدانید، به موجب قواعد و مقررات ، طبقات و درجات ارث برای خویشاوندان نسبی، به سه دسته تقسیم میشود. هر کدام از این طبقات بر طبقه پایین تر از خود ارجحیت دارند .این طبقات عبارت اند از:

•  پدر و مادر و  فرزندان و نوه ها و نتیجه ها و…
• جد و جده یا پدربزرگ و مادربزرگ
• عمه و عمو و خاله و دایی و اولاد ایشان

تقسیم ارث دختر

با توجه به آنچه تا به اینجا اشاره کردیم، در تقسیم ارث دختر، وی  از طبقه اول ارث است. در این قسمت حالت های مختلف ارث دختر در فوت پدر و مادر را بررسی می کنیم.

• انحصار وراث به فرزندان دختر: یعنی تنها وارث موتوفی، دختر یا دخترانش هستند . ماده 907 قانون مدنی به این حالت اشاره دارد : “اگر متوفی ابوین نداشته و یک یا چند اولاد داشته باشد، اموالشبدین صورت تقسیم میشود: اگر فرزند، منحصر به یکی باشد خواه پسر خواه دخترتمام ترکه به او می رسد . اگر اولاد متعدد باشند ولی تمام پسر ، یا تمام دختر، ترکه بین آن ها ببه صورت مساوری تقسیم می شود .
• وراث پدر و مادر و دختر متوفی باشند: یعنی متوفی پدر و مادر و یک دخترداشته باشد . ماده 908 قانون مدنی بدر ای باره اذعان می دارد :هرگاه مادر یا پدر متوفی یا هر دو موجود باشند با یک دختر، سهم هر یک از مادر و پدر سدس ترکه و فرض دخترنصف آن خواهد بود و مابقی بین تمام وراث به نسبت فرض آن ها تقسیم می شود.
• وراث پدر و مادر و دختران متوفی باشند: یعنی متوفیپدر و مادر و چند دخترداشته باشد . ماده 909 قانون مدنی در این خصوص نیز اذعان می دارد: هرگاه مادر یا پدر متوفی یا هر دو موجود باشند با چند دختر، فرض تمام دخترهادو ثلث ترکه خواهد بود که بالسویه بین آن ها تقسیم می شود. و فرض هر یک از پدر و مادر یک سدس و ما بقی اگر باشد ، بین تمام وراث به نسبت فرض آن ها تقسیم می شود.

انواع تقسیم ارث دختر 

دانستیم، بسته به اینکه فرد متوفی وارثان دیگری نیز دارد یا خیر، تقسیم ارث دختر متفاوت است. پس نمی‌توان سهم مطلقی را برای دختر ارائه کرد. در ادامه به حالت‌های مختلف دیگری اشاره میکنیم.

• وقتی دختر تک‌فرزند باشد: از همه ارث برخوردار می شود.
• متوفی دارای فرزندان دختر و پسر باشد: در این حالت اگر موتوفی، پدر و مادر یا همسر نیز نداشته باشد، ارثیه به این صورت تقسیم می‌شود که پسران دو برابر دختران سهم دریافت می‌کنند.
• وقتی وراث، پدر و دختر باشند: در این شرایط، پدر فرد یک‌ ششم از ارثیه را دریافت می‌کند. سهم دختر، یک‌ دوم است. مابقی سهم میان این دو نفر تقسیم می‌شود. به این صورت که یک‌ چهارم باقیمانده به پدر و سه‌ چهارم باقی‌مانده به دختر می‌رسد.
• مادر و دختر وارث باشند: یک‌ ششم ارثیه به مادر می‌رسد. دختر نیز یک‌ دوم ارثیه را دریافت می‌کند.
• اگر وراث، پدر و مادر و دختر باشند: در این شرایط، یک‌ ششم ارثیه به پدر و یک‌ ششم ارثیه به مادر می‌رسد. دختر نیز از یک‌ دوم اموال سهم دارد. سپس، باقیمانده اموال میان این افراد به نسبت سهم‌الارثشان تقسیم می‌شود.
• وراث، پدر و مادر و چند دختر باشند: یک‌ ششم ارثیه به پدر یا مادر تعلق می‌گیرد. دخترها دوسوم ارثیه را دریافت می‌کنند. باقیمانده اموال میان آن‌ها به نسبت سهم‌الارثی که دارند تقسیم می‌شود.
• اگر وراث همسر و دختر یا دختران باشند: اگر متوفی دارای دختر یا دخترانی باشد، زن او یک‌ هشتم از ارثیه را دریافت می‌کند. اما اگر متوفی زن باشد همسر او یک‌ چهارم اموال را به ارث می‌برد. مابقی به طور مساوی بین دختران وی تقسیم می گردد.

بهترین وکیل حقوقی در تهران و شهرستانها با داشتن اطلاعات کافی در زمینه انحصار وراثت می تواند شما را از حقوق خود در جریان تقسیم ترکه آگاه سازد. وی ترتیبی میدهد تا بدون مراجعه به دادگاه ها و نهادهای مربوطه و بدون صرف هزینه گزاف به حقوق خود در پرونده های مرتبط دست یابید.

تفاوت تقسیم ارث دختر و پسر در فوت پدر و مادر

در تقسیم ارث دختر و پسر، سهم پسر دو برابر سهم دختر است. در واقع بعد از پرداخت دیون و وصایای متوفی چنانچه مالی باقی بماند، پسر دو برابر دختر ارث می‌­برد. جالب است بدانید که در تقسیم سهم‌الارث بین پدر و مادر تفاوتی وجود ندارد. یعنی در هر صورت سهم پسران دو برابر سهم دختران است.

برابری تقسیم ارث دختر و پسر

آیا اطلاعاتی درباره قانون برابری تقسیم ارث دختر و پسر دارید؟ این نکته بسیار مهم است که بدانید، اگر تعداد پسران، کمتر از نصف تعداد دخترها باشند مثلاً دو پسر و پنج دختر، وصیت زیاده بر ثلث می‌شود. در این شرایط می‌توان سهم‌الارث را به‌صورت مساوی بین دختر ها و پسرها تقسیم کرد. اگر وارث، مازاد بر ثلث را تنفیذ کنند مثل حالت اول سهم پسران و دختران برابر خواهد شد. و اگر تنفیذ نکنند، وصیت تا ثلث معتبر خواهد بود. به عبارت بهتر و تعریف ساده تر، سهم دختران تا جایی که ممکن است به سهم پسران، در این روش، نزدیک خواهد شد.

شرایط محروم شدن دختران در ارث

موارد مهم در تقسیم ارث دختر عنوان شد. شرایط و انواع مختلف را در تقسیم ارث فراگرفتیم. اکنون می خواهیم به این نکته اشاره کنیم که چه مواردی باعث میشوند تا دختر از تقسیم ارث محروم گردد؟ بدیهی است که موانعی از ارث رسیدن به دختران جلوگیری می‌کند. البته لازم به ذکر است که این موانع فرزندان پسر را نیز شامل می‌شوند. این موانع عبارت اند از:

• فرزند رابطه نامشروع: وقتی که والدین با یکدیگر ازدواج شرعی نکرده‌اند، فرزندان آنها از ارث محروم می‌شوند.
• قتل: اگر فرزند، قاتل فرد باشد، از او ارث نمی‌برد.شاید در اخبار به گوشتان رسیده باشد که، گاهی اوقات برخی افراد به انگیزه دریافت ارث فردی را می‌کشند. قانون برای جلوگیری از این مسئله، قاتل را از دریافت سهم‌الارث محروم می‌کند.
• کافر بودن: کافر نمی‌تواند از مسلمان ارث ببرد. بنابراین، اگر دختر کافر باشد نمی‌تواند از فرد مسمان متوفی سهم‌الارثی دریافت کند.