ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول و عواقب آن
ازدواج در اسلام یکی از اصول مهم و تأکید شده است. اسلام ازدواج را به عنوان سنت پیامبر اسلام و راهی برای حفظ اخلاق و ایمان معرفی می کند. در اسلام، ازدواج به معنای ایجاد یک اتحاد و تعهد معنوی و حقوقی بین یک مرد و یک زن می باشد. اما با وجود آنکه این امر بسیار پسندیده است ازدواج دوم بدون اجازه همسر اول با توجه به قوانین ایران ممنوع می باشد. به عبارتی باید بگوییم که تنها با رضایت همسر اول فرد می توان اقدام به عقد مجدد با فرد دیگر نمود. مگر شرایطی خاص که در این مقاله طی بررسی این بحث، به این شرایط نیز اشاره خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
موضوعی که در بحث ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول همواره ذهن بانوان را به خود مشغول می کند، موضوع امکان چهار زنه بودن مرد در اسلام می باشد. اما باید بدانید که با وجود امکان و حق ازدواج مجدد برای مردان تا 4 زن، چنانچه مرد همسر اول خود را طلاق نداده باشد قانون گذار، برای ازدواج دوم مر اجازه و اذن همسر اول را لازم می داند. در حالت کلی، از جمله شرایط ازدواج مجدد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رضایت کامل کتبی همسر اول
- عدم قدرت همسر اول به ایفای وظایف زناشویی
- عدم تمکین زن از شوهر
- ابتلاء زن به جنون یا امراض صعب العلاج
- محکومیت زن
- ابتلاء زن به هر گونه اعتیاد مضر
- ترک زندگی خانوادگی از طرف زن
- عقیم بودن زن
- غائب مفقودالاثر شدن زن
ازدواج مرد بدون اجازه همسر اول
نکته ای که در ماهیت ازدواج مجدد بدون اجازه همسر باید در نظر بدارید آن است که مرد می تواند بدون رضایت همسر اول ازدواج اعم از دائم یا موقت نماید. اما نمی تواند ازدواج دوم خود را ثبت رسمی محضری نماید. مضاف بر اینکه با انجام این کار وکالت حق طلاق نیز برای زوجه حاصل می گردد. گرفتن زن دوم در اسلام شرایطی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. این شرایط از قرار زیر است:
- شخص باید در تعامل با زنان خود عدالت را رعایت کند. این به این معنا می باشد که باید به تساوی در تقسیم وقت و مالیات بین همه زنان خود پایبند باشد. هیچ کدام را ترجیح ندهد.
- شخص باید از نظر مالی و معنوی توانایی تامین نیاز های همسر دوم و همچنین همسر اول را داشته باشد. این شامل توانایی پرداخت هزینه های زندگی و توجه به نیاز های روحی و عاطفی همسران می شود.
جهت مطالعه بیشتر در باب دانستنی های حقوقی مرتبط کلیک کنید: قسط بندی مهریه
شرایط ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول
پیشتر اشاره کردیم که شرایطی وجود دارد که با تحقق آنها ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول میسر می شود. در این بخش بر آنیم تا این شرایط را بررسی کنیم. شرخ کلی این شرایط به طور خلاصه از قرار زیر است:
- یکی از مواردی که در صورت وجود آن مرد می تواند اقدام به ازدواج مجدد نماید این است که زن در زندان باشد. حکم وی بالای 5 سال باشد. به عبارتی مرد می تواند در صورت بالا بودن مدت زمان حکم حبس زن اقدام به گرفتن زن جدید و ازدواج دوم نماید.
- در صورتی که زن نتواند وظایف زناشویی را ایفا کند، مرد در قانون اسلام می تواند اقدام به ازدواج مجدد نماید. البته لازم به ذکر است این مورد تنها برای مواردی می باشد که عدم ایفای وظایف زناشویی از طرف زن توسط دادگاه خانواده به اثبات برسد.
- همچنین در صورت ابتلا زن به هر گونه اعتیاد نیز مرد می تواند با ارائه شواهد و مدارک به دادگاه اقدام به ازدواج مجدد نماید. بر اساس مفاد 9 و 10 قانون حمایت از خانواده، ابتلا به هر گونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و ادامه زندگی زناشویی را غیر ممکن سازد می تواند سندی بر مجاز خواندن مرد به ازدواج مجدد باشد.
- آخرین مورد آن است که در صورت مفقود الاثر شدن زن در مدت بالای 2 سال نیز مرد می تواند همسر دوم اختیار کند.
ثبت ازدواج دوم بدون رضایت همسر اول
پیشتر به این نکته اشاره کردیم که بر اساس قانون مردی با داشتن همسر اول، نمی تواند ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول خود را، ثبت رسمی نماید. اما در دو حالت این امر ممکن می شود. این دو حالت عبارت اند از:
- راهکار قانونی اول ارائه دادخواست الزام به ثبت ازدواج از طرف همسر دوم به طرفیت مرد می باشد.
- راهکار قانونی دوم اخذ اجازه ادواج از دادگاه می باشد.
ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول با حکم دادگاه
برای آنکه ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول با حکم دادگاه تحقق یابد باید یکی از شروطی که برای این کار ذکر کردیم، موجود باشد. به عنوان مثال، زن از ایفای وظایف زناشویی خودداری کند. یا زندگی خانوادگی را ترک کند. تا دادگاه به مرد اجازه ازدواج مجدد را بدهد. مراحل این حکم به شرح زیر است:
- مرد برای تجدید فراش باید دادخواستی به طرفیت همسر اول خود تنظیم و در آن خطاب به دادگاه دلایل و علل تقاضای خود را بیان کند.
- دادگاه نیز با تعیین وقت رسیدگی یک نسخه از دادخواست را برای همسر اول ارسال میکند. تا به آن پاسخ دهد یا برای جلسه دادگاه خود را آماده کند.
- پس از آن دادگاه با انجام اقدامات ضروری و تحقیق از زن اول و پس از احراز توانایی مالی مرد و اجرای عدالت بین همسران به شوهر اجازه ازدواج مجدد میدهد.
البته این نکته لازم به ذکر است که چنانچه مرد شرایط و اوضاع مالی مساعدی نداشته باشد و زن نیز حاضر به تمکین و ایفای وظایف زناشویی باشد با درخواست او مخالفت خواهد کرد.
ضمانت اجرای ازدواج مجدد بدون اجاره همسر اول
تا به این جا نتیجه گرفتیم که ثبت ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول ممکن نیست از ضمانت اجرایی این مورد می توان به موارد حقوقی و کیفری زیر اشاره کرد:
- حقوقی: برای زن اول شرط وکالت در طلاق به وجود می آید. مطابق بند دوازدهم شرط مندرج در سند ازدواج چنانچه زوج همسر دیگری بدون رضایت همسر اول اختیار کند و یا به تشخیص دادگاه میان همسران خود به عدالت رفتار ننماید، زوجه حق طلاق خواهد داشت و میتواند با انتخاب نوع طلاق خود را مطلقه نماید.
- کیفری: ضمانت اجرای دیگر برای ازدواج مرد بدون رضایت، کیفری است. همانطور که گفتیم مرد می تواند بدون اجازه زن اول اجازه کند ولی نمی تواند ثبت رسمی نماید از طرفی نیز عدم ثبت ازدواج، بر اساس ماده 49 قانون حمایت خانواده جرم است. لذا همسر اول می تواند علیه شوهر شکایت عدم ثبت نکاح نماید که دادگاه با بررسی موضوع حکم به مجازات مرد خواهد داد.
درخواست طلاق به دلیل ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول
یکی از مهم ترین مباحثی که در مورد ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول پیش می آید، بحث طلاث همسر اول است. در این راستا باید بگوییم که در ازدواج مجدد مرد اعم از عقد دائم یا موقت باید شرایط قانونی رعایت شود. چنانچه مرد شرایط قانونی را رعایت نکند، زن می تواند با توجه به موارد ضمن عقد اقدام قانونی انجام دهد. به عبارت بهتر، زوجه در صورت اثبات ازدواج مجدد همسرش میت واند از دادگاه تقاضای طلاق کند.
مجازات ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول
در این بخش به منظور جمع بندی و سخن پایانی بر آنیم تا به مجازات هایی اشاره کنیم که ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول به همراه دارد. ازدواج در کشور های مختلف دارای قوانین و شرایط مشخص و مربوط به خود می باشد. همانطور که در این مقاله توضیح دادیم، در ایران ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول جرم محسوب می شود و مجازاتی در پی خواهد داشت. این مجازات ها با توجه به عاملین آن، از قرار زیر است:
- بر اساس ماده 49 قانون حمایت از خانواده، اگر فردی بدون رضایت همسر اول خود اقدام به ازدواج مجدد نماید مجازاتی همچون پرداخت هزینه نقدی و 5 الی 7 سال حبس شامل وی خواهد شد.
- بسیاری از دفاتر ثبت ازدواج و طلاق به صورت غیر قانونی اقدام به ثبت ازدواج دوممجددبدون رضایت همسر اول می نمایند. در رابطه با این افراد و دفاتر ثبتی نیز قانون مجازاتی در نظر گرفته است که شامل پلمپ دفتر و جریمه نقدی می باشد.