بررسی نقش رضایت در جرایم جنسی چیست؟
در زمان های مختلف، همه ما اخبارهایی را در ارتباط با تجاوز جنسی در ایران و سایر کشور ها شنیده ایم. تجاوز جنسی نوعی از جرایم جنسی است. این موضوع بسیار مهم در تمامی کشورها جرم انگاری شده است. عنصر مهمی که در تحقق این جرم مورد بحث است، اعمال زور و قدرت توسط مرتکب برای برقراری رابطه جنسی با فرد مقابل است. بدیهی است که در چنین مواردی، فردی که با این موضوع مواجه می شود، رضایتی به انجام این کار ندارد.
جرایم جنسی چیست؟
برای برسی نقش رضایت در جرایم جنسی، لازم است ابتدا با تعریف جرایم جنسی آشنا شویم. جرایم جنسی، از قبیل جرایمی هستند که دارای پیامدها و آثاری خاص می باشند. این آثار به این نوع از جرایم، ویژگیهای خاصی می بخشند. در اکثر جوامع، این نوع جرایم پس از قتل در زمره مهمترین جرایم علیه اشخاص قرار دارند. این موضوع را در ایران و سایر کشور ها به طریق زیر دسته بندی می کنیم:
- جرم شناسان کشورهای مختلف، زمانی این پدیده را جرم میدانند و برای آن مجازات تعیین میکنند که عنصر رضایت نقشی در این جرایم ندارد. به عبارتی، طرفین رابطه جنسی هیچ رضایت و تمایلی به برقراری رابطه ندارند. پس هر گاه رضایت طرفین حاصل شود، به این نتیجه میرسند که جرمی رخ نمی دهد و تجاوزی صورت نمی گیرد.
- در نظام حقوقی ایران که برگرفته از شرع میباشد و نظرات فقها در این زمینه ارجح میباشد، این جرایم هر چند با میل و رغبت هم صورت بگیرد، جرم انگاری می شوند و برای آنها مجازات تعیین می شود.
طرح دعوا عدم رضایت در جرایم جنسی
به منظور طرح این نوع از دعوا، باید عدم رضایت در جرایم جنسی گزارش شود. این کار به دو صورت زیر امکان پذیر است:
- گزارش ضابط دادگستری
- شکایت شاکی
این نکته را در نظر داشته باشید که بعد از مشاوره تخصصی با بهترین وکیل کیفری در تهران و شهرستانها، طرح و اقامه این دعوا توسط زوجین از یکدیگر، ولی یا قیم دختر و یا توسط خود وکیل صورت میگیرد.
رضایت شاکی در جرایم جنسی
در تعریف عامیانه، تجاوز جنسی به معنای دسترسی شهوانی به یک زن از طریق زور و بر خلاف میل وی است. اما برای درک اهمیت نقش رضایت در جرایم جنسی، امروزه در عالم حقوقی و کیفری تجاوز ویژگیهایی به شرح زیر دارد:
- استفاده از زور و عنف
- عدم رضایت بزهدیده
- بزهدیده زن باشد.
- دخول آلت تناسلی مرد به آلت تناسلی زن
این امر بدیهی است که در این دعاوی، شاکی خصوصی میتواند اعلام رضایت نماید. حال آنکه اگر شاکی خصوصی در این جرایم اعلام رضایت کند، پرونده از رسیدگی خارج میگردد. به علت این که رابطه نامشروع جنبه عمومی دارد، پرونده کیفری برای مرتکبین مختومه نمیگردد. در این خصوص نکات زیر را باید مد نظر داشته باشید:
- جنبه عمومی جرم رابطه نامشروع، موجب عدم اثر رضایت شاکی در مختومی پرونده میشود.
- زمانی که رابطه نامشروع دارای جنبه عمومی باشد و ضابطان دادگستری اعلام دعوا کنند، دیگر گذشت شاکی موضوعیت ندارد. به عبارتی در کلیه جرایمی که دارای جنبه عمومی اند و دادستان به عنوان مدعی العموم مدافع حقوق جامعه میباشد، رضایت شاکی حسب مورد موجب صدور موقوفی یا منع تعقیب نمیشود.
- در برخی از موارد، رضایت شاکی موجب تقاضای اعمال مقررات تخفیف می شود.
- قابل گذشت بودن جرایم را قانونگذار مشخص میکند، هر چند اصل بر غیر قابل گذشت بودن جرایم است.
- جرایمی مانند جرایم جنسی که به موجب قانون قابل گذشت اعلام نشوند، غیرقابل گذشت می باشند.
مجازات جرایم جنسی با توجه به نقش رضایت در آن
این جرایم هر چند با میل و رغبت هم صورت بگیرد، جرم انگاری می شوند و برای آن مجازات تعیین می شود؛ اما قانون تمهیداتی را برای مجازات در این جرایم در نظر گرفته است.
- اگر رابطه جنسی با اکراه و اجبار صورت بگیرد، مجازات شدیدتری نسبت به رابطه ی با میل و رغبت برای مرتکبین این دسته جرایم دارد.
- زمانی که این جرم توسط محارم صورت بگیرد، اشد مجازات بر آنان اعمال میگردد.
- اگر بزه دیده این جرایم در دسته اطفال باشد، مرتکبین به شدیدترین نوع، مجازات خواهند شد. زیرا در این زمینه جامعه نیز تحت تاثیر قرار میگیرد.
- در جرایم جنسی متجاوزانه، عدم رضایت بزه دیده را نباید به معنای ظاهری آن تفسیر کرد؛ هر چند در این جرایم رضایت بزه دیده در آن دیده نشود. برای اجرای بهتر عدالت کیفری در جرایم جنسی، باید مرزهای رضایت در این نوع جرایم مشخص شود چون تجاوز جنسی عواقب خطرناکتری برای بزهکار به همراه دارد.
- جرایم جنسی در قانون مجازات اسلامی در بخش حدود، جرم انگاری و برای آنها مجازات تعیین می شود.
- جرایم منافی عفت و مادون زنا، در بخش تعزیزات دارای چند ماده قانونی هستند.
کلام آخر
جرایم جنسی، جرایمی هستند که در قانون مجازات اسلامی ایران برای آن مجازات های سنگین در نظر گرفته شده است. این جرم را از طریق ادله قانونی و با توجه به شرایط مختلف می توان اثبات کرد. نقش رضایت در جرایم جنسی را نمی توان انکار کرد. البته قربانیان این جرم از حمایت های قانونی و اجتماعی بهره مند هستند.