مراحل و نحوه شکایت از کلاهبرداری اینترنتی
کلاهبرداری به خودی خود روز به روز در حال افزایش است. این در حالی است که هر ساله کلاهبرداری های اینترنتی نیز در حال رشد می باشند. متاسفانه قانون مجازات برای این قبیل کلاهبرداری ها، کم تر از دیگر انواع این جرم است. در حقیقت باید با این حقیقت آشنا شویم که در حال حاضر با توجه به کثرت استفاده عموم شهروندان از اینترنت و فضاهای مجازی، این جرم گسترش یافته است. یکی از دلایل اصلی رویکرد مجرمین این است که مرتکبین در فضای اینترنتی به نحو بهتری می توانند هویت خود را پوشش دهند. در نتیجه برای آنکه از مجازات کلاهبرداری فرار کنند، اقدامات مجرمانه خود را از طریق اینترنت انجام می دهند. در صورت مواجهه با این نوع کلاهبرداری می توان شکایت از کلاهبرداری اینترنتی را مطرح کرد.
مراحل شکایت از کلاهبرداری اینترنتی
پیش از ورود به بحث شکایت از کلاهبرداری اینترنتی اولین قدم آشنایی با این جرم است. یکی از جرایمی که در قانون مجازات اسلامی و قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری پیش بینی می شود جرم کلاهبرداری است. به طور خلاصه می توان گفت جرم کلاهبرداری به این معناست که شخصی از طریق حیله و تقلب و با استفاده از ابزارهای غیر قانونی برای خودش مال و یا منفعتی را به دست آورد. همچین این تحصیل مال، با استفاده از فریب دیگران انجام شود. پس از تعریف عام کلاهبرداری در قانون در می یابیم که منظور از کلاهبرداری اینترنتی کلاهبرداری است که در آن مجرمان با استفاده از روش های متقلبانه و به وسیله اینترنت و کامپیوتر سعی در ربودن مال دیگران دارند.
برای بسیاری از افراد که با کلاهبرداری اینترنتی مواجه می شوند سوال پیش می آید که نحوه طرح شکایت از کلاهبرداری اینترنتی چگونه است؟ در پاسخ به این سوال پر تکرار باید بگوییم نحوه طرح شکایت از قرار زیر است:
- برای این که بتوانید شکایت خود را ثبت نمایید، نیاز است تا حتما در سامانه ثنا ثبت نام کرده باشید.
- برای این که بتوانید شکایت خود را ثبت نمایید، نیاز است تا به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید و شکایت خود را مطرح نمایید. در این دفاتر یک فرمی در اختیارتان قرار می گیرد که نیاز است آن را تکمیل نمایید.
- البته روش دیگری نیز وجود دارد که می توانید از آن استفاده کنید. برای ثبت درخواست شکایت خود باید وارد وب سایت پلیس فتا به آدرس www.CyberPolice.ir شوید. در این صورت به راحتی این امکان برای شما وجود دارد تا بتوانید کار شکایت خود را دنبال کنید.
شرایط شکایت از کلاهبرداری اینترنتی
برای آنکه بتوانید شکایت از کلاهبرداری اینترنتی را طرح نمایید باید شرایطی تحقق یابد. این شرایط عبارت اند از:
- داده های موجود در سیستم های کامپیوتری تغییر داده شوند و یا توسط کلاهبرداران دستکاری شوند.
- برای این که بتوان به داده های اولیه رسید از روش هایی که از آن ها با نام مهندسی اجتماعی یاد می شود استفاده کرد. منظور از مهندسی اجتماعی، مهندسی است که در آن کلاهبرداران از اعمال فریب کارانه برای رسیدن به داده های مختلف استفاده می کنند.
نحوه پیگیری شکایت از کلاهبرداری اینترنتی
شاکی در جریان شکایت از کلاهبرداری اینترنتی و پیگیری آن باید مراحل و نکات زیر را مد نظر بدارد:
- شاکی باید موقع رسیدگی به شکایت از کلاهبرداری اینترنتی هم در دادسرا و هم در دادگاه کیفری، ابلاغیه های دادسرا را مد نظر قرار دهد.
- در صورتی که برای ارائه توضیحات و اثبات کلاهبرداری از وی دعوت شود، در آنجا حاضر و مدارک و اظهارات خود را ارائه نماید.
- پس از آنکه شکایت به دادگاه کیفری ارجاع گردید، دادگاه کیفری با ملاحظه اسناد و مدارک موجود در پرونده و تحقیقات دادسرا، رای نهایی را صادر می کند.
در این بین لازم به ذکر است در صورتی که متهم شناسایی و وقوع جرم کلاهبرداری اینترنتی توسط وی محرز گردد، وی را به مجازات قانونی محکوم می نماید.
مرجع رسیدگی به شکایت از کلاهبرداری اینترنتی
در مورد مرجع صالح به رسیدگی شکایت از کلاهبرداری اینترنتی باید بگوییم:
- اصولا جرایم اینترنتی مانند جرم سرقت اینترنتی و همچنین کلاهبرداری های اینترنتی، پس از طرح شکایت به دادسرای جرایم رایانه ای ارجاع می شوند. دادسرای جرایم رایانه ای، یک دادسرای تخصصی برای رسیدگی به جرایمی است که در حوزه اینترنتی و رایانه ای صورت می گیرند.
- پس از اینکه شکایت از جرم کلاهبرداری رایانه ای به دادسرای جرایم رایانه ای ارجاع شد، مقامات دادسرا از جمله دادیار و بازپرس تحقیقات مقدماتی در خصوص پرونده کلاهبرداری اینترنتی را انجام می دهند.
- اگر این جرم نیاز به انجام تحقیقات تخصصی تری داشته باشد، موضوع را به پلیس فتا نیز ارجاع می دهند تا پلیس فتا تحقیقات را تکمیل کند.
مجازات کلاهبرداری اینترنتی
شکایت از کلاهبرداری اینترنتی با تعریف قانونی کلاهبرداری اینترنتی معنا می یابد. در ماده 741 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 جرم کلاهبرداری اینترنتی و مجازات جرم کلاهبرداری رایانه ای به صورت زیر پیش بینی می شود:
“هر کس به طور غیر مجاز از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل محو ، ایجاد یا متوقف کردن داده ها یا مختل کردن سامانه وجه، مال، منفعت، خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند ، علاوه بر رد مال به صاحب آن ، به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد”
مجازات جرم کلاهبرداری اینترنتی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- قانون حداقل مجازات حبس را برای این جرم یک سال در نظر می گیرد. حداکثر میزان حبس نیز پنج سال می باشد.
- درباره جزای نقدی و شکایت از کلاهبرداری اینترنتی هم قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری مجازات نقدی را معادل مال حاصل از جرم می داند. همچنین مجرم را ملزم به پرداخت آن می کند.
- قانون جرم های رایانه ای جزای نقدی بین بیست میلیون ریال تا یک صد میلیون ریال را برای کلاهبرداران اینترنتی در نظر می گیرد.
کلام آخر
مباحث حقوقی به ویژه کلاهبرداری اینترنتی بسیار پیچیده و دشوار است. همواره توصیه می شود قبل از هر اقدام برای طرح شکایت از کلاهبرداری اینترنتی با بهترین وکیل کیفری در تهران مشورت نمایید. طرح دعوا و تنظیم لوایح اشتباه و نادرست ممکن است روند رسیدگی به پرونده را جوری پیش ببرد که امکان تصحیح آن وجود نداشته باشد.
