کلاهبرداری چگونه اثبات می شود؟ ⚖️【آپدیت 1403】

کلاهبرداری چگونه اثبات می شود و اینکه مدارک لازم برای شکایت کلاهبرداری چه هستند؟ اثبات کلاهبرداری به عنوان یک موضوع کیفری، یکی از مواردی است که امروزه در دادگاه ها مطرح می شود. روش های متعددی مانند اقرار و شهادت وجود دارند که می توان از طریق آنها نسبت به اثبات کلاهبرداری اقدام کرد. کلاهبرداری یک جرم تعزیری محسوب می شود و به همین دلیل باید ادله کافی در خصوص آن وجود داشته باشد.

در صورتی که شما نیز در گیر چنین پرونده ای هستید می توانید از با بهترین وکیل کلاهبرداری در تهران در این رابطه مشورت کنید. وکیل دادگستری می تواند در این حوزه اطلاعات ارزشمندی را در اختیار شما بگذارد و در مراحل اثبات کلاهبرداری شما را همراهی کند. ما در سایت وکیل از ما به معرفی وکلای باتجربه در زمینه های مختلف پرداخته ایم.

متاسفانه در جامعه امروز کلاهبرداری یکی از جرایم شایع محسوب می شود. در نتیجه در هر زمینه ای ممکن است نسبت به کلاهبرداری اقدام شود. به همین دلیل نیز شکایات بسیار زیادی در این خصوص به دادگاه اراده می شوند. اینکه کلاهبرداری چگونه اثبات می شود، می تواند به کسانی که با این مسئله درگیر هستند بسیار کمک کننده باشد. قربانی های کلاهبرداری باید بتوانند در دادگاه دلایل قانع کننده برای اثبات کلاهبرداری ذکر کنند.

روش های اثبات کلاهبرداری کدامند؟

قبل از اینکه بخواهیم به این مورد اشاره کنیم که کلاهبرداری چگونه اثبات می شود، بهتر است تا حدودی از نظر قانونی با این مفهوم آشنا شویم. کلاهبرداری در واقع به بردن اموال دیگران با استفاده از زور و فریب و تقلب گفته‌می شود. برای اثبات آن نیز روش های مختلفی وجود دارد که می توانند در دادگاه مورد استفاده قرار بگیرند.

بر اساس ماده 160 قانون مجازات اسلامی ادله برای اثبات جرم شامل اقرار، قسامه، سوگند، شهادت و علم قاضی هستند. به همین دلیل فرد شاکی که توسط متهم فریب خورده‌است باید از  ادله استفاده کند.

برای اثبات برخی از انواع کلاهبرداری مانند فریب در رهن و اجاره می توان از ادله ای مانند شهادت، اقرار و علم قاضی استفاده کرد. در این حالت امکان استفاده از قسامه وجود ندارد؛ زیراکه این ادله مربوط به جرایمی است که برای آنها مجازات هایی مانند قصاص یا دیه در نظر گرفته شده است. سوگند نیز در جرایم تعزیری استفاده نمی شود و به عنوان یک ادله کیفری کاربرد ندارد.

اثبات کلاهبرداری با شهادت

یکی از روش های اثبات کلاهبرداری، شهادت در دادگاه است. فرد شاهد باید دارای شرایطی مانند عقل، بلوغ، ایمان، عدالت و عدم داشتن نفع شخصی در این دعوی و طهارت مولد باشد. همچنین نباید ولگرد یا تکدی گر باشد. بر طبق قانون برای شهادت در دادگاه به دو شاهد مرد نیاز است.

شخصی که به عنوان شاهد برای اثبات کلاهبرداری در دادگاه حاضر می شود باید واقعه مورد نظر را با حواس 5 گانه خود کاملا درک کرده باشد. شاهد یا شاهدان باید بتوانند اثبات کنند که عمل کلاهبرداری و فریب را کاملا درک کرده‌اند و متوجه شده‌اند. به عنوان مثال دیده باشند که فرد متهم با درگاه تقلبی در راستای برداشت پول از مشتری اقدام کرده است.

اثبات کلاهبرداری بر اساس علم قاضی

بر اساس ماده 211 قانون مجازات اسلامی علم قاضی می تواند به عنوان یکی از مواردی باشد که در اثبات کلاهبرداری کاربرد دارد. اینکه چگونه کلاهبرداری اثبات می شود از این طریق در ادامه ذکر می شود.

علم قاضی یعنی همان یقینی که از مستندات ارائه شده برای وی حاصل می شود. اگر تنها مستند حکم علم قاضی باشد، وی باید امرات و قرائن را در مستند علم خود به صورت شفاف و آشکار در حکم ذکر کند.

اگر بخواهیم به زبان ساده به این موضوع اشاره کنیم، باید گفت که برای اثباث کلاهبرداری با علم قاضی وی باید از طریق مدارک به این یقین برسد که جرم اتفاق افتاده‌است و بر اساس آن حکم را صادر کند. اینکه چه عاملی موجب شده‌است که وی به یقین برسد باید در حکم بیان شود. به عنوان مثال عواملی مانند بازدید از محل، تحقیقات محلی و … می توانند به عنوان عاملان یقین قاضی در حکم مطرح شوند.

اثبات کلاهبرداری از طریق سوگند

همانطور که می دانید سوگند یکی از ادله برای اثبات دعاوی می باشد. این اصطلاح دارای یک مفهوم حقوقی مانند همان مفهوم مصطلح آن در جامعه است. به طور عام از اصطلاحاتی مانند ولله، بالله و … برای سوگند و گواهی گرفتن خداوند استفاده‌می شود. بر اساس ماده 201 قانون مجازات اسلامی فرد در این حالت باید نسبت به گواه گرفتن خداوند برای تایید درستی گفتارش سوگندی اقدام کند. اسلام هم در مورد سوگند همین مطلب را ذکر کرده است.

باید بدانیم که از سوگند در جرم های تعزیری استفاده نمی شود و چون کلاهبرداری نیز در این دسته قرار دارد، نمی توان از سوگند برای اثبات کلاهبرداری استفاده کرد.

اثبات کلاهبرداری با اقرار

گاهی شخصی که کلاهبرداری را انجام داده‌است خود اقرار می کند که ادعای شخص بزه‌دیده درست است. در واقع خود تایید می کند که جرم اعلامی را مرتکب شده‌است. در راستای اینکه بدانیم کلاهبرداری چگونه اثبات می شود باید گفت که اقرار در این مورد نقش مهمی دارد. این مورد در ماده 172 قانون به وضوح آمده است که یک بار اقرار متهم در مورد کلاهبرداری کافی می باشد.

اثبات کلاهبرداری در معامله

فرقی ندارد که کلاهبرداری مربوط به چه کاری باشد، در هر صورت باید در دادگاه اثبات شود. کلاهبرداری در معامله بیشترین شاکی را در دادگاه ها به خود اختصاص می دهد. از این رو افرادی به دنبال اثبات کلاهبرداری در معامله هستند. در صورت داشتن شروط مادی، قانونی و معنوی می توان گفت که جرم کلاهبرداری اتفاق افتاده است. در این راستا نیز مواردی مانند علم قاضی، اقرار و شهادت می توانند برای اثبات آن به کار روند.

اثبات مشارکت در کلاهبرداری

یکی از موضوعاتی که در دادگاه پیگیری می شود، اثبات مشارکت در کلاهبرداری است. بدین منظور راه های زیادی وجود دارد که در این بخش به آنها اشاره خواهیم کرد. یکی از شیوه ها که ساده ترین آنها می باشد، اقرار از طرف مجرم است. به این معنی که فرد خود اقرار کند که در انجام کلاهبرداری مشارکت داشته است. به همین دلیل با حکم ملک ادله شناخته می شود. می توان گفت که ای روش بهترین شیوه برای اثبات کلاهبرداری می باشد. درواقع فرد در این حالت خود اعتراف می کند که نقشی در کلاهبرداری داشته است یا در آن مشارکت کرده است.

با استفاده از این مدرک می توان به راحتی جرم کلاهبرداری را اثبات کرد. از دیگر شیوه ها شهادت که در خصوص آن صحبت شد. این ادله می تواند به صورت شفاهی در جلسه دادرسی با حضور افراد دیگر گفته شود. شهادت به معنی این است فرد گواهی می دهد که در کلاهبرداری شراکت داشته است. درجه اعتبار شهادت در محاکم قضایی بسیار زیاد است و بنابراین با استفاده از آن می توان به راحتی کلاهبرداری یا مشارکت در آن را اثبات نمود.

یک روش دیگر برای این کار، سوگند است. در این خصوص فرد خدا را شاهد می گیرد و با سوگند خوردن بر قرآن وقایع را تعریف می کند. این نوع روش ریشه مذهبی دارد و به دلیل اعتقاد به آن و ترس از عاقبت سوگند دروغ، واقعیت را مطرح می کنند. در صورتی که مشخص شود که شخص دروغ گفته است، برای وی از طرف قانون گذار مجازات هایی تعیین می شود. شما می توانید با استفاده از این موارد، نسبت به اثبات مشارکت در کلاهبرداری اقدام کنید. در غیر این صورت باید با داشتن یک وکیل خوب مراحل را طی کنید.

سند مجعول در کلاهبرداری

جعل سند در کلاهبرداری امری رایج می باشد. افراد کلاهبردار از سندهای مجعول استفاده می کنند. هر شخصی که قصد داشته باشد از طریق تقلب و ریا مال مردم را تصاحب کند و در این راستا از اسناد جعلی برای املاک، شرکت، کارخانه و … استفاده کند به عنوان کلاهبردار شناخته می شود.

ممکن است شخص کلاهبردار خود را مالک یک مال معرفی کند و وعده های دروغینی به افراد دیگر بدهد. در صورتی که این شرایط پیش آید، سرمایه افراد از دست خواهد رفت. سندهای جعلی می تواند مربوط به قبض، حواله، مدرک تحصیلی و …. باشد. در هر صورت استفاده از سند جعلی حتی برای کارهای کوچک نیز جرم محسوب می شود. شخصی که سند مجعول ارائه داده است مجرم می باشد و باید به خاطر آن مجازات شود.

ارائه دادخواست ضرر و زیان به دلیل کلاهبرداری

هنگامی که شخصی در معرض ضرر و زیان ناشی از کلاهبرداری قرار بگیرد، می تواند برای مطالبه اموال از دست رفته اش، دادخواستی تنظیم کند. وی باید به میزان خسارتی که از این طریق بر او تحمیل شده است، توجه کند. ممکن است گاهی کلاهبرداری تنها موجب شود که مال شخص از دستش برود. در حالی که در برخی اوقات کلاهبرداری نظم عمومی را به هم می زند و خسارات بسیار شدیدی به بار می آورد.

کلام آخر

این دغدغه که کلاهبرداری چگونه اثبات می شود را در این مقاله مورد بررسی قرار دادیم. کلاهبرداری در حیطه های مختلف انجام می شود که در این حالت بزه‌دیده باید در جهت اثبات انجام آن توسط بزه کار به دادگاه مراجعه کند. بدین منظور باید شروط لازم برای کلاهبرداری در دعوی مطرح شوند. به منظور اثبات کافی است که شهادت، اقرار یا علم قاضی دخیل شوند. در این صورت می توان اطمینان حاصل کرد که جرم کلاهبرداری اتفاق افتاده‌است.