حضانت فرزند در طلاق توافقی چگونه است؟
این مقاله را با توجه به قانون مدنی ایران شروع می کنیم. قانون مدنی اذعان می دارد که حضانت فرزند دختر تا 7 سالگی با مادر است. پس از آن تا 9 سالگی بر عهده پدر می باشد. زن و مرد در طلاق توافقی برای این بازه زمانی تصمیم می‌گیرند. منظور از تصمیم این است که حضانت کودک با کدام یک از آن ها باشد. این موضوع مهم، تحت عنوان حضانت فرزند در طلاق توافقی چیزی است که در این مقاله به آن می پردازیم.
در حقیقت قانون مدنی و قانون حمایت از خانواده در مورد مساله حضانت فرزند در طلاق همواره ابتدا مصلحت فرزند را در نظر می گیرد. در نتیجه، حضانت را به والدی واگذار می کند که صلاحیت و شایستگی نگهداری از کودک را بیشتر از دیگری دارد. اما در مورد حضانت فرزند در طلاق توافقی موضوع کمی متفاوت است. در این مورد قانون دخالتی نمی کند. به عبارتی می توان گفت که، زوجین خود درباره این مساله تصمیم می گیرند و درباره حضانت فرزند توافقاتی را انجام می دهند. با ما به منظور بررسی بیشتر این موضوع همراه باشید.
جهت مطالعه بیشتر در باب طلاق توافقی و شرایط مربوط به آن کلیک کنید: قانون جدید طلاق توافقی
حضانت فرزند
حضانت در لغت به معنای نگه داری، مواظبت روحی وجسمی، و تعلیم و تربیت کودک توسط افراد ذیصلاح است. که این افراد به صورت قانونی عهده دار این مسئولیت می شوند و با توجه به این موضوع متعهد به انجام درست وظایف خود هستند.
البته باید بدانید که طبق قانون مدنی، حضانت فرزندان، هم حق و هم تکلیف هر دوی والدین است. این بدان معناست که هیچ کدام از والدین حق ندارند در مدتی که حضانت کودک برعهده آن ها است از این مسئولیت امتناع کند یا دیگری را آن محروم سازد. جال که با اصل و بنای حضانت فرزند آشنا شدیم، در قسمت بعدی ماهیت حضانت فرزند در طلاق توافقی را بررسی می کنیم.
حضانت فرزند در طلاق توافقی
همانطور که در قسمت های قبلی گفتیم، در طلاق توافقی زن و مرد بر سر موضوعاتی با یکدیگر توافق می‌کنند. یکی از مواردی که در بحث طلاق توافقی مطرح می شود حضانت فرزند است. به عبارتی حضانت فرزند د رطلاق توافقی مهمترین بحث به شمار می رود. زیرا به طور مستقیم، با سرنوشت فرزندان در ارتباط است. معمولا یکی از والدین حضانت فرزند را بر عهده می گیرد. حضانت فرزند به این معنی نیست که دیگری اجازه ملاقات با فرزند خویش را ندارد بلکه والدین برای زمان و مکان ملاقات نیز با یکدیگر توافقاتی را انجام می دهند که به این موضوع در بررسی شرایط حضانت در این نوع طلاق می پردازیم.
در این بحث باید این نکته را خاطر نشان شویم که، تنها در صورتی یکی از زوجین می تواند نسبت به حضانت والد دیگری به دادگاه شکایت کند که متوجه شود کودک در شرایط بدی نگهداری می شود. یعنی، والدی که حضانت فرزند را بر عهده دارد وظایف خود را به درستی انجام ندهد. بنابراین با ارائه دادخواستی مبنی بر اینکه والد مورد نظر صلاحیت نگهداری از فرزند را ندارد از قاضی می‌خواهد شخصا در این مورد تصمیم بگیرد. ماده ۱۴ قانون حمایت از خانواده نیز اذعان می دارد که هر گاه بنا بر تشخیص دادگاه توافقات درباره حضانت و نگهداری از فرزند به صلاح کودک نباشد یا اگر والدی که حضانت کودک را بر عهده گرفته است از انجام وظایف خود سر باز زند و در نگهداری از کودک کوتاهی کند یا مانع از ملاقات کودک با والد دیگر شود، می‌ت واند در امر حضانت کودک دخالت نماید. یا به عبارتی حضانت را به والدی واگذار کند که از نظر قانونی صلاحیت دارد.
شرایط حضانت فرزند در طلاق توافقی
از شرایط حضانت فرزند در طلاق توافقی می توان به موارد زیر اشاره کرد. شرایط زیر موارد یهستند که با انجام طلاق توافقی برای حضانت فرزندان تحقق می باید.
- ملاقات فرزند: در صورتی که به علت طلاق یا به هر علت دیگری والدین فرزند در یک منزل ساکن نباشند، هریک از والدین که فرزند تحت حضانت او نمی باشد حق ملاقات فرزند خود را دارد. تعیین زمان و مکان ملاقات و سایر جزئیات مربوط به آن در صورت اختلاف بین پدر و مادر و نبود توافق با دادگاه خانواده می باشد.
- نفقه فرزند: نفقه فرزند مشترک را می تواند مادر به عهده بگیرد یا پدر. در این شرایط معمولا والدین بر سر میزان نفقه با یکدیگر به مشکل می خورند. در این شرایط می توانند از دادگاه رسیدگی کننده به طلاق توافقی بخواهند تا کارشناس آن ها میزان نفقه فرزند مشترک را تعیین کند. اما به طور کلی باید بگوییم که نفقه اولاد به عهده پدر می باشد.
نکات حقوقی مهم حضانت فرزند در طلاق توافقی
به عنوان سخن پایانی در بحث حضانت فرزند در طلاق توافقی در این بخش نکاتی را خاطر نشان می شویم که باید به آن ها توجه داشته باشید. این نکات به شرح زیر است:
- اگر در مورد حضانت هیچ یک از والدین صلاحیت نگهداری از کودک را نداشته باشند، حضانت به جد پدری سپرده می شود.
- بر اساس ماده 41 قانون حمایت از حمایت خانواده اگر در حکم طلاق حضانت فرزند مشخص شود . اما پس از مدتی به دلایلی دادگاه تشخیص دهد که والد مورد نظر صلاحیت لازم برای نگهداری از فرزند را ندارد، می تواند بدون توجه به توافقات مندرج در پرونده کودک را از والد بگیرد. سپس حضانت وی را به والد دیگر واگذار کند.
- اگر مادر برا حضانت فرزند خود از مهریه و یا نفقه بگذرد پس از حکم طلاق دیگر نمی تواند حقوق مادی خود را مطالبه کند.
- در طلاق توافقی نیز مانند سایر انواع طلاق، مصلحت فرزند در اولویت کار دادگاه قرار دارد. این بدان معناست که توافق طرفین نباید خلاف مصلحت و رشد اجتماعی کودک باشد.
- دادستان به شخصه می تواند در مورد حضانت کودک دخالت نماید. وی قادر است در صورت وجود مشکل و وجود خطر برای سلامت روحی و جسمی کودک از دادگاه تقاضای تغییر در حکم حضانت نماید.
