جعل اسناد عادی و رسمی و مجازات آنها
در تعریف عامیانه، جرم جعل را به معنای ایجاد دگرگونی و خلاف واقعیت نشان دادن یک چیز می شناسیم. لارم است تا در همین ابتدا بدانید که جرم جعل از انواع جرایم غیر قابل بخشش در قانون کشور ما می باشد. درنتیجه از این موضوع می توان نتیجه گرفت که گذشت شاکی عاملی برای بخشش فرد جاعل محسوب نمی شود. مجازات مرتکب با توجه به نوع جعل به صورت حبس و پرداخت جزای نقدی تعیین می شود. اگر در موضوع جعل اسناد عادی و رسمی شکایت دارید می توانید از بهترین وکلا که در این زمینه فعالیت دارند، یاری بخواهید. از آن جایی که مباحث مربوط به جرم جعل و مصادیق آن نیاز به تخصص و تبحر بالایی دارند و از طرفی جرایم کیفری عموما مباحث بسیار حساس و گسترده اند، نیاز به حضور بهترین وکیل کیفری در تهران در کنار شما امری بدیهی است.
جرم جعل سند چیست؟
برای آنکه با انواع جرم جعل اسناد عادی و رسمی آشنا شویم ابتدا باید ماهیت خود جرم جعل را بشناسیم. ماده 523 قانون مجازات اسلامی در خصوص جرم جعل اذعان می دارد: هر گاه فردی با ایجاد مهر و یا امضا شخص رسمی یا عادی و یا ایجاد خراش و قلم بردن و محو و سیاه کردن یک سند تغییراتی را در آن حاصل نماید مرتکب این جرم شده است.برای آنکه جرمی تحقق یابد ارکانی باید موجود باشند. جرم جعل مانند سایر جرائم کیفری از سه رکن قانونی، مادی و روانی به شرح زیر تشکیل می شود:
- قانونی: عنصر قانونی به این معنا می باشد که آن رفتار و عمل از نظر قانون ایران جرم می باشد. در نتیجه برای آن مجازات در نظر می گیریم. که این مجازات ها عموما جزای نقدی و حبس می باشد. در این جا قانون مجازات اسلامی از مواد 523 الی 542 در خصوص جعل صحبت می کند.
- مادی: عنصر مادی به این معنا می باشد که عمل فرد مرتکب باید به نوعی باشد تا ما بتوانیم آن را جعل محسوب نماییم. پس با توجه به این مورد، عمل انجام شده باید شامل ایجاد مهر و یا امضای جعلی و یا تراشیدن و قلم بردن و خراشیدن و مقدم و موخر کردن تاریخ سند باشد. تا در این صورت بتوانیم آن را به نوعی جعل به حساب بیاوریم.
- روانی: در واقع در بحث عنصر روانی جرم جعل قصد و نیت فریب دیگران باید به صورت قطعی موجود باشد.
انواع جعل اسناد عادی و رسمی
در بحث جعل اسناد عادی و رسمی باید بگوییم که انواع جعل شامل موارد زیر می باشد. هر کدام از آنها مربوط به یکی از جعل اسناد عادی و جعل اسناد رسمی می باشد.
- جعل مادی : این جعل اشاره به انجام یک عمل مادی برای تحقق این جرم دارد. در این خصوص ماده 523 قانون مجازات اسلامی اذعان می دارد که ایجاد مهر،امضا و نوشته افراد رسمی و یا غیر رسمی و اعمال هر نوع تغییرات اعم از خراشیدن و تراشیدن و …از مصادیق جعل مادی محسوب می شود.
- جعل معنوی یا مفادی: جعل معنوی مطابق ماده 534 قانون مجازات اسلامی اینگونه تعریف می گردد که هر زمان یکی از کارمندان و ماموران دولتی در تحریر نوشته ها و قراردادهایی که در حیطه وظایف آن ها می باشد اقدام به جعّل نمایند، به این حالت که موضوع و ماهیت آن را مورد تغییر قرار دهند و امور باطل را صحیح و بالعکس نشان دهند، مرتکب جعل معنوی می گردند.
تفاوت جعل اسناد عادی و رسمی
از تعریف دو حالت مادی و معنوی در قسمت قبل متوجه شدیم که هر کدام از آن ها ماهیت خاص خود را دارند. همین موضوع بین آن ها تفاوت ایجاد می نماید.این تفاوت ها از قرار زیر است:
- جعل مادی در دو بحث اسناد رسمی و عادی مطرح می گردد.
- جعل معنوی صرفا در بحث اسناد رسمی عنوان می گردد.
- مادی در صورت ادعای جعل توسط فرد از جانب دادگاه کارشناس رسمی تعیین می گردد. تا صحت ادعای فرد را بررسی نماید.
- در جعل معنوی در صورت ادعای جعل، مفاد و عبارت های یک سند با اون چیزی که پیش مامور رسمی بیان می گردد، مورد تحقیق واقع می شود.
مجازات جعل اسناد عادی و رسمی
مجازات جعل اسناد رسمی یا عادی شامل چه مواردی می باشند:
جعل سند رسمی
- مطابق ماده 532 قانون مجازات اسلامی این نوع جعل توسط افراد وابسته به ارگان های دولتی صورت می پذیرد. همچنین مطابق قانون مجازات اسلامی جاعل به جزای نقدی و حبس از یک تا پنج سال محکوم می گردد.
- مطابق ماده 533 قانون مجازات نیز اگر عمل جعل توسط اشخاص غیر رسمی واقع گردد به جزای نقدی و حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می گردد.
مجازات جعل سند عادی :
باید بگوییم که مطابق ماده 536 قانون مجازات اسلامی هر گاه شخص سند عادی را جعل نماید و یا با علم به جعلی بودن، آن را مورد استفاده قرار دهد به جزای نقدی و حبس از سه ماه تا یک سال محکوم می گردد.
کلام آخر
مجازات جعل اسناد عادی و رسمی ممکن است شامل حبس با مدت مشخص، جریمه نقدی و جبران خسارت به طرف متضرر باشد. این مجازات با توجه به شرایط پرونده و میزان خسارات وارده تعیین می گردد.
