شرح و تفسیر ماده 156 آیین دادرسی مدنی
اظهارنامه، به عنوان یکی از شواهد قضایی است که به جهت ارائه به دادگاه و تأثیر گذاری در تصمیم گیری نهایی مرجع ذی ربط مورد استفاده قرار می گیرد. ارسال اظهارنامه قضایی نیازمند حضور شخصی اظهارکننده در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است. که با مدارک هویتی و فایل ورد حاوی اظهارنامه تهیه شده، صورت می پذیرد. در این مقاله به بررسی ماده 156 آیین دادرسی مدنی در باب اظهارنامه قضایی می پردازیم. اگر در این مورد سوالی دارید، با ما همراه باشید.
اظهار نامه از دو لغت اظهار و نامه تشکیل شده است. اظهار به معنی بروز دادن و آشکار کردن می باشد. در حقوق برگ اظهارنامه فرم چاپی مخصوصی است. نظیر برگه دادخواست که از قدیم تا کنون توسط دادگستری چاپ و به فروش می رسد. از آن به عنوان وسیله ی ابراز رسمی به طرف مقابل استفاده می شود. با این توضیح و شناخت کاربرد اصلی ارسال اظهارنامه، متقاضی بایست الزامات زیر را رعایت کند:
- نخست، داشتن اطلاعات هویتی مخاطب اظهار از قبیل نام و نام خانوادگی، نام پدر، شغل و نشانی اقامتگاه.
- دوم موضوع اظهارنامه که می تواند مطالبه طلب یا هر عنوان دیگری باشد.
- سوم دلایل و منضمات، که رونوشت هر مستند یا دلیلی که برای اثبات ادعای خود دارید به پیوست اظهارنامه ارسالی نمایید.
- و در نهایت شرح اظهارنامه که با توجه به کیفیت واقعه و موارد مورد درخواست تنظیم می شود.
جهت مطالعه در باب دانشتنی های حقوقی کلیک کنید: تامین دلیل
ماده 156 آیین دادرسی مدنی
ماده 156 آیین دادرسی مدنی اذعان می دارد: هرکس می تواند قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهارنامه از دیگری مطالبه نماید. مشروط بر این که موعد مطالبه رسیده باشد. به‌طور کلی هرکس حق دارد اظهاراتی راکه راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به‌طور رسمی به وی برساند ضمن اظهارنامه به طرف ابلاغ نماید. اظهارنامه توسط اداره ثبت اسناد و املاک کشور یا دفاتر دادگاه‌ها ابلاغ می‌شود.
تبصره – اداره ثبت اسناد و دفتر دادگاه‌ها می‌توانند از ابلاغ اظهارنامه‌هایی که حاوی مطالب خلاف اخلاق و خارج از نزاکت باشد، خودداری نمایند.
ثبت و ارسال اظهارنامه به مخاطب، اقدامی است که باعث رسیدگی به خواسته ها و اطلاع از مسائل حقوقی مربوطه می شود. در نتیجه تصمیماتی صادر می گردد که نماینده ای از رای شایسته و مناسب درباره موضوعات مدنظر هستند. همچنین، حق اساسی افراد تا قبل از ثبت دادخواست، اعلام خواسته و تقاضای خود از طریق اظهارنامه قضایی، محقق می شود.
شرح ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی
در این بخش بعد از آشنایی با ماهیت ماده 156 آیین دادرسی مدنی به شرح آن می پردازیم. این شرح از قرار زیر است:
- پاسخ به اظهار نامه الزامی نمی باشد.
- صرف سکوت در برابر آن علی القاعده حقی را برای خواهان ایجاد نمی نماید.
- اظهاراتی که در اظهار نامه می شود بر علیه اظهار کننده دلیل می باشد.
- اقرار محسوب می شود. لیکن به نفع وی دلیل نمی باشد و صرفاً ادعا محسوب می شود.
- اظهارنامه سند رسمی نیست. بلکه طریق رسمی مطالبه حق محسوب می شود.
کاربرد ماده 156 آیین دادرسی مدنی
شاید برایتان شوال باشد که کاربرد ماده 156 آیین دادرسی مدنی چیست؟ در پاسخ باید بگوییم که طبق این ماده از طریق این حق، افراد در صورت داشتن تعهدات شفاهی یا کتبی، موظف به انجام تعهد، پرداخت بدهی و اجرای حق هستند. آنها می توانند قبل از تقدیم درخواست حقوقی به دادگاه، از طریق ارسال اظهارنامه قضایی مطالبه خود را از طرف مقابل خود درخواست کنند. این ماده در ارتباط با این حقوق قبل از ارائه دعوای حقوقی و درخواست به دادگاه صحبت می کند. از طرفی این قانون دارای قوانینی است که نحوه تهیه و ارسال اظهارنامه های الکترونیکی قضایی را تعیین می کند. البته نا گفته نماند که ارسال اظهارنامه در برخی موارد توسط قانون الزامی شده است. این موارد عبارت اند از:
- در دعوای رفع تصرف عدوانی، در صورتی که مال در اختیار امین، سرایدار، کارگر و … باشد، مالک باید برای پس گرفتن آن اظهارنامه ارسال کند.
- در شرایطی که مدت قرارداد اجاره منقضی شده است، مستأجر برای تحویل عین مستاجره اگر موجر از تحویل ملک خودداری می کند، باید اظهارنامه ارسال کند.
نکات حقوقی ماده 156 آیین دادرسی مدنی
در بحش تفسیر و شرح ماده 156 آیین دادرسی مدنی باید به نکاتی اشاره کنید که در این قسمت به عنوان سخن پایانی و جمع بندی، به این نکات اشاره می کنیم. این نکات از این قرار اند:
قسمت 156 قانون آیین دادرسی مدنی که درباره حق ارسال اظهارنامه قضایی به شخص دیگری صحبت می‌کند، شامل ملاحظات حقوقی مهمی است که برای همه افرادی که قصد ارسال اظهارنامه را دارند یا به عنوان دریافت کننده درگیر این امر هستند، ضروری است که از این ملاحظات حقوقی آگاه باشند. موارد حقوقی این ماده شامل موارد زیر است:
- ابراز مکاتبه با شخص دیگری در قالب اظهارنامه قضایی
- تعیین روش های قانونی ارسال اظهارنامه قضایی به مخاطب
- نحوه اطلاع رسانی در صورت تغییر مخاطب اظهارنامه قضایی
- مسئولیت های حقوقی ارسال کننده و دریافت کننده اظهارنامه قضایی
- حقوق و تعهدات مربوط به ارسال اظهارنامه قضایی
به عنوان آخرین نکته این مورد را به خاطر بسپارید که مراحل قانونی مربوط به پیگیری اظهارنامه قضایی این موارد حقوقی و ضوابط ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، اساسی و حیاتی می باشد. این بدان معناست که افراد بایستی آگاهی کامل از آن ها داشته باشد.
